Ο Αρίνταγας είναι ο μοναδικός δήμος στην Ελλάδα που διαθέτει μεν την καλύτερη αμμουδερή παραλία τού κόσμου, αλλά στην πραγματικότητα… δεν υπάρχει. «Δήμος Αρίνταγα» δεν υπάρχει ούτε στον «Καποδίστρια» ούτε στον «Κλεισθένη» ούτε πουθενά. Είναι ο μοναδικός τόπος στον κόσμο που δεν είναι αληθινός, αλλά συχνά πυκνά, όπως συμβαίνει και τώρα, με τον κορωνοϊό, «φιλοξενεί» το ιδιαίτερο χιούμορ των κατοίκων τής Κοζάνης.
Ο «Αρίνταγας» είναι μια τοποθεσία έξω από την πόλη, όπου φυτρώνει ελάχιστο χορτάρι, η οποία είναι γεμάτη «μπιστιρές» (πέτρες). Στο όνομά του οι Κοζανίτες συνηθίζουν να αστειεύονται για τις καλοκαιρινές εξορμήσεις μικρών και μεγάλων, ενώ και η προωθητική αφίσα που κυκλοφορεί εδώ και ημέρες σε ιστοσελίδα κοζανίτικης ομάδας («Μνήμες») στα κοινωνικά δίκτυα αποτελεί ένα χιουμοριστικό κατασκεύασμα που τρολάρει μαζί κορωνοϊό καλοκαιρινές διακοπές.
Attitude made in Κοζάνη
Όπως έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν με φαινόμενα και σημεία των καιρών, το ιδιάζον χιούμορ των Κοζανιτών (με τις λέξεις «απαλλαγμένες» από τα πολλά φωνήεντα, σκωπτικό και εντυπωσιακά διάχυτο στην «Απουκριά κάθε χρόνο»), παρά τα «χτυπήματα» και την ανησυχία που έχει προκαλέσει ο κορωνοϊός στην πόλη και στις γύρω περιοχές, «αλέθει» στις μυλόπετρες της ντοπιολαλιάς την Covid-19, ξορκίζοντας μ’ αυτόν τον τρόπο τον φόβο που προκαλεί.
Σε ένα τόπο όπου ανεβαίνουν ακόμη και θεατρικές παραστάσεις με τη ντοπιολαλιά και τα κασμέρια είναι καθημερινότητα, με το «τσαφ» τού κορωνοϊού φούρναρης της Κοζάνης διένειμε στους πελάτες του από την πόρτα τα ψωμιά πάνω στο μακρύ, ξύλινο φτυάρι τού φουρνίσματος «πασπαλίζοντας» με κοζανίτικα χωρατά την κατάσταση: «Φλαξ τωραϊάς και μι φλέσι» ήταν η σύσταση των Κοζανιτών μέσα κι έξω από τα κοινωνικά δίκτυα, πριν απαγορευτούν χειραψίες και αγκαλιές και κυκλοφορήσει το «φυλάξου τώρα και μη φιλιέσαι».
Η «απάντηση» στον κορωνοϊό
Η φετινή «Απουκριά» ήταν αναμφίβολα η χειρότερη της Κοζάνης. Ο δήμος πειθάρχησε στο πρώτο μέτρο που επιβλήθηκε, όταν απαγορεύτηκαν οι αποκριάτικες συναθροίσεις, το άναμμα των φανών έγινε μεμονωμένα και μόνο για την… τιμή του εθίμου, αλλά οι Κοζανίτες πρόλαβαν να φτιάξουν τραγούδι και «μπρε – μπρε – μπρε» – το «κορονοιός κι αντάρα/ φρίξιμου και βουβαμάρα/ Κίνα μου με τις μπαμπλιάτσκις (σ.σ.: σκαθάρια)/ γιόμσις του ντουνιά μι μάσκις/ Στον φανό εισαγγελέας/ και θα γίνει της Κουρέας/ κουρουνοϊός και στχια/ μας χαλάσαν’ν’Απουκριά/».
Ορισμένοι Κοζανίτες που ξέρουν από μακεδονίτικο κρασί και αποστάγματα πρόσθεσαν αμέσως στο γνωστό «Μένουμε Σπίτι» τού αναγκαστικού εγκλεισμού λόγω καραντίνας και το «Μένουμε ντίρλα» (σ.σ.: λιώμα), ενώ ακόμη και η έλλειψη αντισηπτικών βρήκε πολύ γρήγορα τη λύση στην πόλη: «Σόθκιν (σ.σ.: σώθηκε) τού Dettol» έγραψε κάποιος στο Facebook, προσθέτοντας «βάνουμι Ρακόλ» και ανεβάζοντας και σχετική φωτογραφία, με την απαραίτητη επεξήγηση: «Ρακόλ = ρακί, 22 γράδα, περίπου 80 αλκοολικοί βαθμοί».
Η αμεσότητα στο τρολάρισμα του κορωνοϊού ήταν κυρίαρχη ακόμη και στις ευχές τής πρωτομηνιάς, με έμμεση ή άμεση αναφορά στον κορωνοϊό (π.χ., «καλό μήνα» έγραψε γνωστός Κοζανίτης τής τοπικής stand up comedy «κι εύχομι να μη βριθεί κι καμιά κουρουνουθυγατέρα». Προβλέποντας την πορεία διάδοσης του κορωνοϊού, είχε αναρτήσει ημέρες νωρίτερα το «Γλέπου Πάσχα μαζί μι 15αύγουστου», χωρίς να παραλείψει για τον σαρανταήμερο εγκλεισμό και μια σύσταση προς τοπικούς (και μη) άρχοντες: «Πάρτι μέτρα για μιτά, πώς θα βγούμι απ’ του σπίτι. Δεν θα γνουρίζουμέστι» (σ.σ.: «Πάρτε μέτρα για μετά, πώς θα βγούμε από το σπίτι. Δεν θα γνωριζόμαστε»).
«Επική» χαρακτηρίζεται και από τους ίδιους τους κατοίκους τής πόλης μια πινακίδα την ημέρα κλεισίματος των εμπορικών καταστημάτων, λόγω των προληπτικών μέτρων για την ανάσχεση του κορωνοϊού: στο ιστορικό «Μισκιάδκου» (σ.σ.: παλιά αγορά) καταστηματάρχης ανάρτησε χειρόγραφη, απλή και ευανάγνωστη επιγραφή με συμβουλή προς πελάτες: «Σφάλτσαμι λόγο κορωνοϊού. Για ό,τι χαλέβτι πάρτι τού 24610… Υ.Γ.: Φλάξας μη σας τσακώσ’ κάνας τιτ’κας κι διν ξέρτι πού να βαίστι». (ήτοι: «Κλείσαμε λόγω κορωνοιού. Για ό,τι θελήσετε, τηλεφωνήστε στο 24610… Υ.Γ.: Φυλαχτείτε να μη σας πιάσει κανένας βήχας (σ.σ.: τίτικας) και δεν θα ξέρετε πού να γείρετε»).
Πολλές από τις χιουμοριστικές αντιδράσεις είναι δύσκολο, πάντως, να γίνουν αντιληπτές, αν κάποιος δεν έχει εντρυφήσει στο τοπικό γλωσσικό ιδίωμα – το ίδιο ισχύει και με τη φωτογραφία που έκανε πρόσφατα τον γύρο τού διαδικτύου: ένας νεαρός, φορώντας χειρουργική μάσκα και κοντομάνικο μπλουζάκι, σε μια άδεια από κόσμο Κοζάνη, κάτω από το σύμβολο της πόλης, το καμπαναριό, υψώνει τα χέρια κρατώντας ένα χαρτόνι ζωγραφισμένο με τον εργαστηριακό κορωνοϊό και με μία μόνο λέξη στα Κοζανίτικα, σε Greeklish: «KSIPATOYMARA» (στα Κοζανίτικα, «ξιπατουμάρα», ήτοι σε απλά Ελληνικά «τσακίσου», «φύγε»…