Με την ταινία «Πώς να επιβιώσετε σε μια πανδημία» τού Ντέιβιντ Φρανς, παρουσία τού σκηνοθέτη (σε πρώτη παγκόσμια προβολή) άνοιξε η φετινή διοργάνωση του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, η οποία θα ολοκληρωθεί στις 20 Μαρτίου με την ταινία «Τυφλή φιλοδοξία» των Γουόρικ Ρος και Ρομπ Κόου.
Στο κατάμεστο «Ολύμπιον» βρέθηκε ο Ντέιβιντ Φρανς και η παραγωγός Μίρα Τσανγκ. Ο Φρανς ήταν να έρθει και πριν από δύο χρόνια για την ταινία του «Καλωσήλθατε στην Τσετσενία», αλλά τον «πρόλαβε» ο κορωνοϊός. Έτσι, απόψε εξέφρασε τη χαρά του που βρίσκεται τελικά στη Θεσσαλονίκη και στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. «Δεν ήταν εύκολο να κινηματογραφείς εν μέσω πανδημίας…» τόνισε ο σκηνοθέτης, σημειώνοντας ότι η ταινία πραγματεύεται την έρευνα για την ανάπτυξη των εμβολίων.
Στο φετινό φεστιβάλ θα προβληθούν συνολικά 233 ντοκιμαντέρ μικρού και μεγάλου μήκους στην ιστορική έδρα τού θεσμού (στις αίθουσες «Ολύμπιον» και «Παύλος Ζάννας») και στις αίθουσες του λιμανιού «Φρίντα Λιάππα», «Τώνια Μαρκετάκη», «Τζον Κασσαβέτης» και «Σταύρος Τορνές», αλλά και διαδικτυακά.
Στο 24ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης θα προβληθούν τρία ντοκιμαντέρ που υπενθυμίζουν ότι εκεί που μαίνεται τώρα ο εφιάλτης τού πολέμου οι άνθρωποι ζουν εδώ και χρόνια στα χαρακώματα. Πρόκειται για τα «Χαρακώματα» του γάλλου πολεμικού ανταποκριτή Λουπ Μπιρό, το «Σπίτι από θραύσματα» του δανού σκηνοθέτη Σάιμον Λέρενγκ Βιλμόντ και το «F@ck this Job» τής Βέρα Κριτσέφσκαγια.
Τα ενσταντανέ τής τελετής έναρξης
Στη φρίκη τής πανδημίας και του πολέμου αναφέρθηκε κατά την τελετή έναρξης ο καλλιτεχνικός διευθυντής τού φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης, τονίζοντας ότι η Ουκρανία σήμερα «μας υπενθυμίζει ότι δεν έχουμε μάθει κάτι από την ιστορία. Η τέχνη κρύβει μέσα της μια μεγάλη δύναμη. Τη δύναμη της ελπίδας. Ας ψάξουμε μέσα από την τέχνη να βρούμε την ελπίδα κι ας ελπίσουμε ότι στο τέλος το φως θα νικήσει το σκοτάδι», τόνισε ο κ. Ανδρεαδάκης, μιλώντας και εκ μέρους τής γενικής διευθύντριας, Ελίζ Ζαλαντό, η οποία απουσίαζε λόγω επαφής της με κρούσμα.
Αναφερόμενος στην πανδημία, ο υφυπουργός Εσωτερικών-αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας-Θράκης, Σταύρος Καλαφάτης, τόνισε ότι «το φεστιβάλ βρήκε τον τρόπο να επιβιώσει και να συνεχίσει τη διπλή μορφή του, διά ζώσης και διαδικτυακά. Προχώρησε και απέδειξε ότι η 7η τέχνη είναι μια κιβωτός που μπορεί να μας περάσει από τη μία όχθη στην άλλη», πρόσθεσε ο κ. Καλαφάτης, εκφράζοντας τη συμπαράσταση της κυβέρνησης «στον αγώνα που δίνουν οι Ουκρανοί για τα δίκαια και τα δικαιώματά τους και τη συμπαράστασή του στον άμαχο πληθυσμό και τους πρόσφυγες», εκφράζοντας την ελπίδα να λήξει σύντομα ο πόλεμος.
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, ευχήθηκε με τη σειρά του «στο τέλος τού φεστιβάλ να έχουμε πίσω μας το κακό που ξεκίνησε. Να έχουμε ειρήνη, υγεία και ευημερία στον κόσμο», τόνισε ο κ. Ζέρβας, ενώ στη συμβολή των ντοκιμαντέρ στην αναγνώριση και την ανάγνωση της πραγματικότητας αναφέρθηκε η Βούλα Πατουλίδου, αντιπεριφερειάρχις Θεσσαλονίκης, υπογραμμίζοντας τις στενές σχέσεις τής περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και την αξία τής λειτουργίας τού Film Office.
Την εκδήλωση παρουσίασε η ηθοποιός Νάντια Κοντογεώργη, η οποία έκλεισε την τελετή έναρξης με την ευχή –και στη νοηματική γλώσσα– για «υγεία» και «ειρήνη».
Τα διαγωνιστικά, το κεντρικό θέμα, τα αφιερώματα και τα podcasts
Τα τρία διαγωνιστικά τμήματα της φετινής διοργάνωσης (το Διεθνές Διαγωνιστικό, το τμήμα Newcomers και το τμήμα >>Film Forward) φιλοξενούν μια σειρά από ταινίες που πραγματεύονται τα πιο επίκαιρα ζητήματα της εποχής, μέσα από μια κριτική και οξυδερκή ματιά. Οι ταινίες που συμμετέχουν στο Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα διεκδικούν το μεγάλο βραβείο τού ΦΝΘ, τον Χρυσό Αλέξανδρο, καθώς και το Ειδικό Βραβείο τής Κριτικής Επιτροπής.
Το κεντρικό θέμα τού 24ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αναζητά τη νέα μορφή τής μετα-πραγματικότητας, Post Reality. Από αυτό το θέμα εμπνεύστηκε και ο δημιουργός κόμικ και εικονογράφος Kanellos Cob, ο οποίος υπογράφει την αφίσα τής φετινής διοργάνωσης. Τα τρία σποτ τής διοργάνωσης υπογράφει η κινηματογραφίστρια Αγγελική Αριστομενοπούλου.
«Πρωταγωνιστές» φέτος είναι τα ελληνικά ντοκιμαντέρ. Θα προβληθούν 93 μικρού και μεγάλου μήκους ελληνικές ταινίες στα τρία διαγνωστικά τμήματα (στο Διεθνές Διαγωνιστικό, το Newcomers και το >>Film Forward), καθώς και στα τμήματα «Ανοιχτοί Ορίζοντες» του διεθνούς προγράμματος, «Πλατφόρμα» και «Από οθόνη σε Οθόνη».
Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει σε καθολικά προσβάσιμη προβολή την ταινία «Ο μανάβης» (2013) τού Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου, που είχε αποσπάσει το Βραβείο Κοινού στο 15οΦΝΘ. Στο πρόγραμμα ειδικών προβολών περιλαμβάνονται η κινηματογραφική ταινία «Η πόλη και η πόλη» των Σύλλα Τζουμέρκα και Χρήστου Πασσαλή και το ντοκιμαντέρ «Tραγωδία τού Αιγαίου» (1961) τού Βασίλη Μάρου, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Επιπλέον, στο πλαίσιο της δράσης «Χώρα, σε βλέπω: Ο 20ός αιώνας τού ελληνικού σινεμά», που διοργανώνει η Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου, θα παρουσιαστούν 12 κινηματογραφικά «διαμάντια» από το χρυσό παρελθόν τού ελληνικού ντοκιμαντέρ.
Η φετινή διοργάνωση παρουσιάζει το έργο τής auteur από τη Λετονία Λάιλα Πακάλνινα με 19 μικρού και μεγάλου μήκους ταινίες της. Επίσης, το 24ο ΦΝΘ πραγματοποιεί spotlight στη φινλανδή δημιουργό Βίρπι Σουούταρι, προβάλλοντας 6 μικρού και μεγάλου μήκους ταινίες της. Από τις 11 ώς τις 19 Μαρτίου, στην Αποθήκη Γ’, αλλά και διαδικτυακά θα πραγματοποιηθεί η «Αγορά Ντοκιμαντέρ», η σημαντικότερη κινηματογραφική αγορά τής Νοτιοανατολικής Ευρώπης, της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Επίσης, στο διαγωνιστικό τμήμα συμμετέχουν 19 ελληνόφωνα και αγγλόφωνα podcasts, ενώ θα μεταδοθούν και 15 podcasts εκτός συναγωνισμού.
Το 24ο ΦΝΘ πραγματοποιείται με την υποστήριξη του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του προγράμματος ΕΣΠΑ τού ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας και του Προγράμματος MEDIA.
