Ένα από τα θρυλικά μπαρ τής Θεσσαλονίκης, το «Φλου», με ιστορία 40 χρόνων, κλείνει – και μαζί του ένα μεγάλο κομμάτι τής νυχτερινής ζωής τής πόλης. Το «Φλου» είναι ο Δημήτρης Φλόκας και ο Μιχάλης Καρδαχάκης, μαζί με γενιές καλλιτεχνών και φοιτητών. Εναλλακτικών, πριν χάσει η λέξη την έννοιά της…
Το νέο προκάλεσε δεκάδες σχόλια στα κοινωνικά δίκτυα, άλλοτε νοσταλγικά, άλλοτε θυμωμένα και άλλοτε αγαπησιάρικα. Όχι από νέους, που «βράζει το αίμα τους», ούτε για κάποια πολιτική αντιπαράθεση, αλλά από 50άρηδες και 60άρηδες για το στέκι που χάνουν. Μαζί με τη «δύστροπη» κόκκινη πόρτα –όπως τη χαρακτήρισε ο ηθοποιός και άλλοτε μπάρμαν στο «Φλου», Γιάννης Καραμφίλης– κλείνει και μια ολόκληρη φιλοσοφία διασκέδασης και συναναστροφής στη Θεσσαλονίκη.
Στέκι καλλιτεχνών και ανθρώπων τού θεάτρου
Στην οδό Νικηφόρου Φωκά, ένα στενάκι μία «ανάσα» από τον Λευκό Πύργο, πολύ κοντά στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας, το «Φλου» υπήρξε για δεκαετίες στέκι καλλιτεχνών και, κυρίως, ανθρώπων του θεάτρου: «Ήταν το πιο αρτιστίκ απ’ όλα τα μπαρ τής Θεσσαλονίκης», σημειώνει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η ηθοποιός Θέμις Μπαζάκα, η οποία δούλεψε σερβιτόρα στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του, στις αρχές τής δεκαετίας τού 1980. Τα χρόνια που σπούδαζε στο ΚΘΒΕ είχε δουλέψει σε πολλά από τα ιστορικά μπαρ τής Θεσσαλονίκης, όπως τον «Δον Κιχώτη» και το «Σαντέ». Ξεχωρίζει όμως το «Φλου».
«Θυμάμαι σε μια γωνιά τον Γιάννη Αγγελάκα να πίνει ουίσκι και να διαβάζει Ταρκόφκσι. Τότε στη Θεσσαλονίκη ήταν το καλό ροκ εν ρολ. Ήταν μετά τη μεταπολίτευση. Ήμασταν ξεχυμένοι στους δρόμους τής πόλης. Άγρια νιάτα, με απίστευτα πάρτι, ξενύχτια, ποτά, φλερτ, γέλια. Είχαμε ενέργεια και μια ελπίδα ότι όλα θα είναι τέλεια για πάντα. Ήμασταν πολύ νέοι, ωραίοι, ακούγαμε όλοι ξένη μουσική και τους δίσκους που έρχονταν από το εξωτερικό» λέει. Περιγράφει μια εποχή που «ήμασταν πολύ ενωμένοι. Οι άνθρωποι ήταν πολύ κοντά στους ανθρώπους. Αγαπούσαμε τη νύχτα και η νύχτα ήταν πολύ ωραία στη Θεσσαλονίκη. Όλο μικρές νοστιμιές». Παρομοιάζει μάλιστα το «Φλου» με το «Galaxy», το ιστορικό μπαρ στη στοά στη Σταδίου, στην Αθήνα: «Εκεί συναντάς καλλιτέχνες διαφορετικούς. Όπως και στο ‘Φλου’», προσθέτει.
Αργά το βράδυ, όταν έσπρωχνες –με δυσκολία– την κόκκινη πόρτα και μπαίνοντας άκουγες το «Little Drop of Poison» από τον Tom Waits ή το «Red Right Hand» από τον Nick Cave, έμπαινες αμέσως και στη μπαρίσια ατμόσφαιρά του. «Είχε τις εντελώς δικές του στιγμές ο Nick Cave», εξηγεί ο ιδιοκτήτης, Μιχάλης Καρδαχάκης. Κάθε τραγούδι είχε τη στιγμή του – και, όπως σημειώνει, «όταν έμπαινε το ‘Like a Rolling Stone’ από τους Rolling Stones την κατάλληλη στιγμή, ένα ηχητικό σεντόνι απλωνόταν πάνω από τα τραπέζια, το τραγούδι πήγαινε πίσω στον χρόνο, πήγαινε μπρος, πήγαινε παντού…».
Ευφορία, προκαλούσε η Nina Simone με το «Feeling Good»: «Πάντα σταματούσαν για λίγο οι σαχλαμαρίτσες, όταν έμπαινε αυτός ο μικρός ανθρώπινος ύμνος», θυμάται. Αργά έπαιζε συχνά και το «As Time Goes By» από την ταινία «Casablanca» – «σινεμά, μουσική, μπαρ, ποτό, τσιγάρο κι εμείς οι ίδιοι γινόμασταν ένα».
Η ιδέα τού «Φλου» ανήκει στον Δημήτρη Φλόκα, ο οποίος είχε σπουδάσει στο London School of Economics. «Όλοι όσοι δουλεύαμε τότε εκεί είχαμε πτυχία ή σπουδάζαμε», θυμάται η δημοσιογράφος Μαρώ Καρδάκου, η οποία δούλεψε εκεί στο άνοιγμά του.
Διαχρονικότητα Vs. ανακαίνιση
Το «Φλου» υπήρξε από τα ελάχιστα μπαρ τής Θεσσαλονίκης, το οποίο καθ’ όλη την πολύχρονη διάρκεια της λειτουργίας του δεν έκανε κάποια ανακαίνιση. Δεν άλλαξε χαρακτήρα. Δεν «εκσυγχρονίστηκε», παρότι «έβλεπε» γύρω του σχεδόν τα πάντα να αλλάζουν.
«Σε όλο τον κόσμο είναι περήφανοι για τη διαχρονικότητα κάποιων μαγαζιών. Στις επαρχιακές πόλεις ζητούνται διαρκώς ανακαινίσεις. Αυτό συμβαίνει και στη Θεσσαλονίκη. Δεν έχει διαχρονικότητα. Δεν δημιουργεί καμία συνέχεια. Θεωρεί ότι τα στέκια της δεν είναι ο πολιτισμός της», σημειώνει ο Νίκος Στεφανίδης, ιδρυτής τού πρωτοποριακού «Μύλου», που από τον Μάιο του 1991, όταν πρωτολειτούργησε, άλλαξε δραστικά το συναυλιακό τοπίο τής Θεσσαλονίκης.
Το φθινόπωρο του 2020 το «Φλου» θα έκλεινε τα 40. «Όντως τελειώσαμε, πρέπει να εγκαταλείψουμε τον χώρο μέχρι τέλος Μαΐου… Πουλήθηκε ολόκληρη η οικοδομή σε κάποιους επενδυτές και θα γίνει ξενοδοχείο. Θέλαμε να κάνουμε ένα τριήμερο πάρτι μέσα στον Μάιο, να αποχαιρετήσουμε την πόλη, αλλά ήρθε κι αυτός ο ‘εισβολέας’ κορωνοϊός και τα μπέρδεψε όλα και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα», αναφέρει σε ανάρτησή του στο Facebook ο Μιχάλης Καρδαχάκης, ο οποίος κλείνει τις αναρτήσεις του τις τελευταίες ημέρες γράφοντας «Μείνετε ασφαλείς. Μείνετε φλου».
Εξάλλου, τα καλά χρόνια τού «Φλου» η μόνη «απειλή» –σε κόντρα με τη νέα πραγματικότητα που βιώνουμε σήμερα, εξαιτίας της πανδημίας– ήταν ο έρωτας. Και το «Φλου» ήταν έρωτας για πολλούς…
