
Πρωταγωνιστείτε στο έργο «Girls & Boys», μια παράσταση που πραγματεύεται την προέλευση της βίας στη σύγχρονη κοινωνία. Πρόκειται, πιστεύετε, για ένα πρόβλημα σύγχρονο ή, μήπως, διαχρονικό; Με ποιον τρόπο διαφοροποιείται η εκδήλωσή του στις μέρες μας;
Μελετώντας, θα δούμε ότι υπάρχουν πολλές διαφορετικές θεωρήσεις για την προέλευση της βίας. Το ίδιο το έργο μάς φέρνει σε επαφή με αυτό το ζήτημα, από το ξεκίνημά του. Αυτό που με τράβηξε εξαρχής και βρήκα εκεί τον εαυτό μου είναι ότι η βία ανιχνεύεται και με τον ευθύ και με τον αντίστροφο τρόπο. Ο θύτης και το θύμα, δηλαδή, αλλάζουν ρόλους με έναν τρόπο που φτάνουμε να αναρωτηθούμε κατά πόσον η βία είναι σύμφυτη με την ανθρωπότητα. Αυτό δεν γίνεται για λόγους διπλωματίας, για να γίνει το έργο αυτό αρεστό σε όλους… Δεν είναι ο συγγραφέας ισαποστάκιας. Κάθε άλλο: το έργο, όπως και η παράσταση, παίρνει θέση απέναντι στην ενδοοικογενειακή βία, αυτήν τη φορά ωστόσο η έμφαση δίνεται στην κοινωνική διάσταση του θέματος. Στα μάτια μου είναι μια τίμια προσπάθεια να δούμε τη μεγάλη εικόνα.
Η ηρωίδα συνάντησε τον μετέπειτα σύζυγό της σε μια ουρά αεροδρομίου και, όπως δηλώνει, τον αντιπάθησε από την πρώτη στιγμή. Αυτό δεν εμπόδισε την εκδήλωση ενός έρωτα και, αργότερα, έναν γάμο, ένα σπίτι και δύο παιδιά. Τι από τα δύο ισχύει; Αλλάζουν οι άνθρωποι στην πορεία του χρόνου ή είμαστε θύματα επιπόλαιων επιλογών μας;
Νομίζω ότι ισχύουν και τα δύο. Πολύ συχνά οι παρορμήσεις δεν είναι για να τις έχεις απόλυτη εμπιστοσύνη – τολμώ να πω ότι το ίδιο ισχύει αρκετές φορές και για τα συναισθήματα. Όσο μεγαλώνω βλέπω ότι τα υλικά που συνθέτουν την ανθρώπινη φύση μας είναι ρευστά. Και αυτό ενέχει γοητεία και ποίηση. Παλεύουμε για την ακεραιότητα και την ισορροπία, όμως στο μεταξύ κάνουμε έναν σωρό παράλογα πράγματα. Αυτό είναι ένα κομμάτι που ο σύγχρονος άνθρωπος δεν έχει καταφέρει να το βάλει στην εξίσωση.
Μπορεί να υπάρξει διαβάθμιση στη βία; Διαφοροποίηση ανάμεσα στη λεκτική ή την ψυχολογική και στη φυσική βία, επιχειρώντας να αποδοθούν διαφορετικές επιπτώσεις (και καταλογισμός ευθυνών) στη μία ή στην άλλη περίπτωση;
Σίγουρα υπάρχουν διαβαθμίσεις, χωρίς να μπορείς να υποτιμήσεις καμία περίπτωση και τον αντίκτυπό της. Όσο ανοίγει ο διάλογος, βλέπουμε και άλλες πτυχές της βίας. Μια πολύ σημαντική διάκριση είναι πότε η βία ή η επιθετικότητα είναι παρορμητική και πότε προσχεδιασμένη. Όλα αυτά, πέρα από τη νομική υπόσταση που έχουν, μας απασχολούν κοινωνικά και, ευτυχώς, νομίζω ότι έχει έρθει η ώρα να τα δούμε με ορθάνοιχτα μάτια. Η πιο μεγάλη δυσκολία είναι, νομίζω, να αναγνωρίσουμε τον εαυτό μας μέσα σ’ αυτό. Γι’ αυτό πιστεύω ότι υπάρχει και όλη αυτή η δυσκολία να καταγραφούν τα ποσοστά ενδοοικογενειακής βίας ή παιδοκτονιών, όπως παρατηρήσαμε στην έρευνά μας: επειδή η κοινωνία δεν είναι έτοιμη να κάνει την αυτοκριτική της, ειδικά σε ό,τι αφορά τη θεμελιώδη δομή της. Την πυρηνική οικογένεια.
Στο έργο του Ντένις Κέλι η ηρωίδα χρησιμοποιεί (και) το χιούμορ για να αφηγηθεί την ιστορία της. Τι ρόλο παίζει το χιούμορ –ίσως ακόμη και ο αυτοσαρκασμός– στη δική σας καθημερινότητα; Μπορεί να αποτελέσει λυδία λίθο για την επίλυση προβλημάτων;
Το χιούμορ είναι καταλυτικό. Στη ζωή και, κατ’ επέκταση, στο θέατρο. Το χιούμορ ενέχει ευγένεια, γλύκα, φροντίδα. Είναι, νομίζω, ένας όμορφος τρόπος να ζητήσεις από κάποιον να σε προσέξει, να ακούσει τι λες. Μεγάλες αλήθειες ξεκινούν με ένα αστείο, λένε – και αυτό το πιστεύω. Στο θέατρο, μάλιστα, νιώθω ότι το γέλιο ή το χαμόγελο ζεσταίνουν τον χώρο και εμπνέουν την ασφάλεια ότι έχουμε τουλάχιστον συνεννοηθεί μεταξύ μας. Άρα, είμαστε έτοιμοι να μιλήσουμε και για μεγαλύτερα πράγματα – ή πιο δύσκολα. Ο αυτοσαρκασμός, τώρα, τι να πω… Με γοητεύει, με απελευθερώνει και, όταν είναι ειλικρινής, τον θαυμάζω.