Ιστορίες μικρών κόσμων
Γράφει η Εύη Καρκίτη.
ΠΑΝΤΟΤΕ ΕΙΧΑ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΟΤΙ Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΩΣ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ (ΑΝ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΚΙ ΑΥΤΟ). ΕΙΝΑΙ ΟΜΩΣ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΦΑΚΟΣ ΠΟΥ ΑΝΑΒΕΙ ΚΑΙ ΦΑΝΕΡΩΝΕΙ ΟΣΑ ΤΟ ΣΚΟΤΑΔΙ ΣΠΡΩΧΝΕΙ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΣΑ. ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΚΑΤΑΒΥΘΙΣΗ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΚΑΙ, ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ, Ο ΠΛΕΟΝ ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ. ΕΙΝΑΙ Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΜΑΣ ΓΙΑ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΖΩΕΣ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΕΠΟΧΕΣ, ΜΕ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΜΟΙΑΖΟΥΝ Ή ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ ΑΠΟ ΕΜΑΣ. ΕΙΝΑΙ Ο,ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΜΟΥ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΕΠΟΧΗ.
Εδώ και λίγες ημέρες, στην αγορά, εκτός από ελλείψεις σε αντισηπτικά και οινοπνεύματα, παρατηρείται έλλειψη στο μυθιστόρημα του Αλμπέρ Καμύ «Η πανούκλα» – το αριστούργημά του, νομίζω. Μέσα στην αδιανόητη συνθήκη τού εγκλεισμού εξαιτίας της αόρατης απειλής ενός ιού άγνωστου, αχαρτογράφητου, με άδηλη πορεία και συμπεριφορά (σύμφωνοι: όχι τόσο φονικού όσο εκείνων των ιών στις ταινίες καταστροφής τού Χόλιγουντ, αλλά, σε κάθε περίπτωση, μεταδοτικού), αυτό που θέλουμε είναι να κατανοήσουμε τι ακριβώς μας συμβαίνει. Δεν είναι τυχαίο που οι περισσότεροι τον καιρό τού εγκλεισμού στρέφονται ή λογαριάζουν να στραφούν στη λογοτεχνία. Στοίβες βιβλίων φωτογραφίζονται για τα κοινωνικά δίκτυα – ακόμη κι αν δεν διαβαστούν όλα, σίγουρα κάποια θα διαβαστούν. Απόψεις ανταλλάσσονται για το ποια βιβλία αξίζουν και ποια όχι, αναγνωστικά απωθημένα βγαίνουν στην επιφάνεια και ζητούν δικαίωση, βιβλία που διαβάστηκαν στο παρελθόν ξαναβρίσκουν τη θέση τους δίπλα στο κρεββάτι ή τον καναπέ μας και κάποια, όπως η «Πανούκλα» τού Καμύ (που θεωρούμε ότι είναι πιο κοντά στο βίωμά μας), γίνονται περιζήτητα.
Πάντοτε είχα την άποψη ότι η λογοτεχνία δεν είναι απλώς παραμυθία (αν και είναι κι αυτό). Είναι όμως και ένας φακός που ανάβει και φανερώνει όσα το σκοτάδι σπρώχνει προς τα μέσα. Είναι μια καταβύθιση στον εαυτό και, παράλληλα, ο πλέον συναρπαστικός τρόπος για να γνωρίσεις τον κόσμο. Είναι η δυνατότητά μας για πολλαπλές ζωές σε διαφορετικές εποχές, με ανθρώπους που μας μοιάζουν ή που είναι πολύ διαφορετικοί από εμάς. Είναι ό,τι χρειαζόμαστε την εποχή τού εγκλεισμού, αλλά και κάθε εποχή.
Δεν ξέρω αν ο ξαφνικός ελεύθερος χρόνος που προέκυψε δημιουργήσει περισσότερους αναγνώστες. Όμως, είναι ένας τρόπος ο χρόνος αυτός να μην πάει χαμένος στην πλήξη. Εξάλλου, η λογοτεχνία είναι ένα από τα επιτεύγματα του νου που κρατά τη φλόγα των ανθρώπων ζωντανή.
