Vice versa
Γράφει ο Πρόδρομος Νικηφορίδης.
ΚΑΠΟΙΟΙ, ΓΙΑ ΔΙΚΟΥΣ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ (ΠΟΥ ΘΑ ΕΙΧΕ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΚΑΠΟΤΕ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΓΝΩΣΤΟΙ), ΕΓΚΑΤΕΛΕΙΨΑΝ ΤΗ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΑΝΑΔΕΙΞΕΙ ΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΗΣ ΠΛΟΥΤΟ. ΟΙ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΣΠΑΝΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΧΑΜΕΝΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΑΦΗΝΟΥΝ ΤΑ ΙΧΝΗ ΤΟΥΣ ΣΤΟ ΣΩΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ.
Πριν από πολλά χρόνια, σ’ αυτήν την πόλη, με την ευκαιρία τής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, προκηρύχτηκαν τουλάχιστον 10 αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί. Ο μεγαλύτερος και σημαντικότερος ήταν αυτός για τον ανασχεδιασμό τού μνημειακού άξονα της Αριστοτέλους, που διοργανώθηκε από κοινού με τη Διεθνή Ένωση Αρχιτεκτόνων και είχε περίπου 100 συμμετοχές από 24 χώρες, κοντινές και μακρινές. Ξοδεύτηκαν πολλά χρήματα, βραβεία, αμοιβές των ειδικών για τη σύνταξη του διαγωνισμού, μέλη τής κριτικής επιτροπής απ’ όλο τον κόσμο. Επιτροπές, ειδικοί, αρχιτέκτονες και αρχαιολόγοι προετοίμασαν αυτόν τον μεγάλο διαγωνισμό. Μνημειακός άξονας της Αριστοτέλους και αρχαία – μια δύσκολη συνύπαρξη, που θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα συναρπαστικό ειδύλλιο. Μια δύσκολη συνύπαρξη μεταξύ τού δήμου Θεσσαλονίκης και της Υπηρεσίας Αρχαιοτήτων. «Το δικό μου, δικό μου και το δικό σου, δικό μου» – και όχι «το δικό μου, δικό μας και το δικό σου, δικό μας». Το πρώτο βραβείο ύμνησε το αρχαιολογικό απόθεμα του άξονα της Αριστοτέλους και πρότεινε, ουσιαστικά, ένα μεγάλο αρχαιολογικό πάρκο. Χαράς ευαγγέλια για την Υπηρεσία Αρχαιοτήτων, θα σκεφτήκατε αμέσως τώρα. Ούτε χαρά ούτε ευαγγέλιο.
Δεν υπήρξε επόμενη ημέρα για την πρόταση του αρχαιολογικού πάρκου. «Επιστροφή στο οικόπεδό μας» αποφάσισαν κάποιοι, εσωτερική διαχείριση, αυτεπιστασία και σχεδιασμός χωρίς όραμα – όλα, βέβαια, με την έγκριση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ), θα πουν κάποιοι. Είναι το ίδιο ΚΑΣ που, ανάλογα με τους συσχετισμούς, παίρνει αντιφατικές αποφάσεις (βλ.: πρόσφατη εμπειρία). Προέκυψε μια διαμόρφωση που προσβάλλει την αρχιτεκτονική και ένα επιτόπιο μουσείο που μας προσβάλλει ως πόλη. Πέρασαν, δυστυχώς, πολλά χαμένα χρόνια και το αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό.
Κάποιοι, για δικούς τους λόγους (που θα είχε ενδιαφέρον κάποτε να γίνουν γνωστοί), εγκατέλειψαν τη μοναδική ευκαιρία τής Θεσσαλονίκης να αξιοποιήσει και να αναδείξει τον αρχαιολογικό της πλούτο. Οι ευκαιρίες είναι σπάνιες και οι χαμένες ευκαιρίες αφήνουν τα ίχνη τους στο σώμα τής πόλης. Η ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων, η αξιοποίηση και η ένταξή τους στην καθημερινότητα δεν ήταν ποτέ ζητούμενο των υπευθύνων. Δεν είναι δυστυχώς μόνον οι πολιτικοί και οι εργολάβοι που δημιουργούν χαμένες ευκαιρίες. Να τα λέμε κι αυτά…