Υπάρχει λόγος
Γράφει ο Τάσος Ρέτζιος
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΕΣ ΟΙ ΦΟΡΕΣ ΠΟΥ ΚΑΠΟΙΑ ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ‘Η ΑΥΞΟΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΦΑΝΕΙΣ, ΑΛΛΑ ΜΕ ΜΑΛΛΟΝ ΕΥΝΟΗΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ. ΚΑΙ ΤΟΤΕ ΠΕΡΝΑΜΕ ΣΕ ΚΑΠΟΙΟΥ ΑΛΛΟΥ ΕΙΔΟΥΣ ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ… ΕΠΑΝΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ. ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ, ΦΥΣΙΚΑ, ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΒΛΑΒΗ ΔΕΝ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ ΟΙ… ΣΤΟΧΟΙ, ΑΛΛΑ ΤΟ ΒΡΑΧΥ ΚΑΙ ΜΑΚΡΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ. ΑΡΑΓΕ, ΑΝΑΡΩΤΗΘΗΚΑΜΕ ΠΟΤΕ ΓΙΑΤΙ ΦΤΑΣΑΜΕ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ ΜΙΚΡΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΣΤΑ ΤΟΠΙΚΑ ΜΙΝΤΙΑ, ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗΣ ΠΟΡΩΝ, ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ; ΑΛΛΑ, ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΑΡΩΤΗΘΕΙΣ ΓΙΑ ΚΑΤΙ, ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΤΟ ΘΕΛΕΙΣ…
Είναι γνωστό ότι πολλές φορές χρειάζεται να χάσουμε μερικά πράγματα, για να επανεκτιμήσουμε την αξία τους. Επειδή, λίγο πολύ, τα θεωρούμε δεδομένα και συνήθως εκτονώνουμε πάνω τους όλα όσα αποθηκεύει η καταπιεσμένη ανάγκη κριτικής. Στη μικρή μας πόλη αυτό το έχουμε αναγάγει σε… άθλημα – και, πραγματικά, υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός σχετικά με το ποιος θα υποβαθμίσει ή θα απαξιώσει πρώτα και… καλύτερα έναν θεσμό, μια πρωτοβουλία ή κάποιον υπεύθυνο.
Όταν κάποιος το επισημαίνει αυτό, παίρνει ως απάντηση-ερώτηση ότι «τάχα, δεν υπάρχουν περιπτώσεις που αξίζουν να έχουν τέτοια αντιμετώπιση, κριτική ή και κατεδάφιση, αν χρειαστεί;». Η γνωστή τακτική τού… εφαρμοσμένου λαϊκισμού, όπου παίρνεις μεμονωμένα πραγματικά περιστατικά, τα ανάγεις σε μείζονα και γενικής εφαρμογής και καταλήγεις σε εκτρωματικές προτάσεις και «λύσεις». Σταδιακά διολισθαίνεις από την άδικη κριτική στην απαξίωση πραγμάτων, ιδεών και απόψεων, στη «δολοφονία» χαρακτήρων, φορέων, εδραιωμένων καταστάσεων. Όταν, δε, διαπιστώνεις ότι αυτή σου η… δραστηριότητα δεν έχει αποτελέσματα, τότε κάνει την εμφάνισή της μια γενικευμένη γκρίνια: «Τίποτα δεν αλλάζει», «Μία από τα ίδια» κτλ.
Μετά από καιρό, όταν ως πόλη έχουμε χάσει πράγματα, έχουμε υποβαθμιστεί στο «μοίρασμα» πόρων, ανθρώπων και ευκαιριών, τότε πιάνουμε το άλλο τροπάρι: αυτό του αδηφάγου υδροκεφαλισμού, της παρατημένης περιφέρειας κοκ., λες και φταίει το λιοντάρι που κλείνει το στόμα του, όταν έχεις βάλει βαθιά μέσα του το κεφάλι σου… Το αποτέλεσμα είναι η αγαπημένη μας χαμηλοτάβανη πόλη, ο θρίαμβος των μετρίων και οι πικροί αποχαιρετισμοί σε ανθρώπους και δυνατότητες.
Όμως, υπάρχει και ακόμη μία παράμετρος σ’ αυτήν την τακτική που έγινε αγαπημένη συνήθεια. Δεν είναι λίγες οι φορές που κάποια κριτική αναθεωρείται ή αυξομειώνεται χωρίς προφανείς, αλλά με μάλλον ευνόητους λόγους. Και τότε περνάμε σε κάποιου άλλου είδους εξαρτήσεις, συναλλαγές και… επανεκτιμήσεις. Στο τέλος, φυσικά, την όποια βλάβη δεν την πληρώνουν οι… στόχοι, αλλά το βραχύ και μακρό μέλλον τής πόλης. Άραγε, αναρωτηθήκαμε ποτέ γιατί φτάσαμε να έχουμε μικρή ανταπόκριση στα τοπικά μίντια, περιορισμένη δυνατότητα απορρόφησης πόρων, αδυναμία συγκράτησης καλλιτεχνικών δυνάμεων; Αλλά, για να αναρωτηθείς για κάτι, προϋπόθεση είναι να το θέλεις…
