Ιστορίες μικρών κόσμων
Γράφει η Εύη Καρκίτη
ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ, ΠΛΕΟΝ, ΚΑΛΑ ΟΤΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΔΕΝ ΘΑ ΤΟΝ ΒΡΟΥΜΕ ΟΠΩΣ ΤΟΝ ΑΦΗΣΑΜΕ ΤΟ ΕΚΡΗΚΤΙΚΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 2019. ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΠΛΕΟΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΤΙ ΑΛΛΟ – ΚΙ ΑΥΤΟ ΤΟ «ΑΛΛΟ» ΑΦΗΝΕΙ ΠΙΣΩ ΤΟΥ ΜΙΑ ΣΕΙΡΑ ΑΠΟ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΚΑΠΟΤΕ ΠΙΣΤΕΨΑΜΕ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΥΣΙΑΣ. ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΚΟΣΜΟΣ ΠΙΟ ΣΚΥΦΤΟΣ, ΓΕΜΑΤΟΣ ΕΠΙΣΦΑΛΕΙΕΣ, ΣΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΟ. ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ, ΙΣΩΣ, ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΣΑΜΕ ΠΟΤΕ ΝΑ ΦΑΝΤΑΣΤΟΥΜΕ, ΣΤΟΥΣ ΠΙΟ ΚΡΙΣΙΜΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ, ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΑΤΡΕΨΟΥΝ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΞΕΡΑΜΕ.
Μια νέα γυναίκα ανεβάζει στα κοινωνικά δίκτυα μια φωτογραφία της, παραθέτοντας ένα δημοφιλές hashtagγια το καλοκαίρι. Είναι μια φωτογραφία ασπρόμαυρη – στο βάθος διακρίνει κάποιος να έρχεται καιρός βαρύς, εκείνη δείχνει να μη μπορεί να χαμογελάσει. Το καλοκαίρι της τελειώνει, αλλά δεν φλέγεται από την επιθυμία τής επιστροφής, ούτε όμως δείχνει ότι δεν θέλει να το εγκαταλείψει.
Σ’ αυτό που ορίζαμε κάποτε ως «καλοκαίρι», συνώνυμο της ξεκούρασης και της ξενοιασιάς, έγινε πλέον φανερό ότι το αφήγημα δεν δούλεψε – τουλάχιστον για φέτος. Από μια άποψη, η αθυμία τής νεαρής κυρίας τής φωτογραφίας είναι αδικαιολόγητη. Τουλάχιστον εκείνη έκανε διακοπές, σε αντίθεση με αναρίθμητους άλλους που δεν τα κατάφεραν – κάποιους που δεν τα κατάφεραν ούτε και φέτος και μερικούς ακόμη, για τους οποίους αυτό που λέμε «διακοπές» μοιάζει μια λέξη χωρίς νόημα. Χωρίς να υπάρχουν στη σκευή τους αυτές οι ολίγες ημέρες τής ανάπαυλας, εξόριστοι όχι μόνον από το δημοφιλές hashtag, αλλά και από κάθε τι που μεταφέρει ολίγη από τη μυθολογία καλοκαιριού μάς περίσσεψε, οι φύλακες των πόλεων έζησαν για ακόμη μία φορά έναν Αύγουστο (αλλά κι έναν Ιούλιο) ασφυκτικά γεμάτο από ειδήσεις, ανατρέποντας το πλέον παρεξηγημένο και πολυδιαβασμένο δοκίμιο του Ουμπέρτο Έκο.
Υπάρχει όμως πλέον ο κοινός τόπος τής αθυμίας. Εκείνος που ενώνει την πανάκριβη για φέτος ξαπλώστρα με τον αβίωτο αστικό χώρο. Μπορεί πλέον κάποιος να εντοπίσει στον αέρα τού πρώιμου φθινόπωρου μια μεγάλη, σχεδόν υπαρξιακή απροθυμία (και όχι μόνο για την υποδοχή ενός δύσκολου –όπως όλοι συμφωνούν– χειμώνα). Εδώ και καιρό, εξάλλου, από τη στιγμή που ο κόσμος άρχισε να ανοίγει, ψευτοαφήνοντας πίσω του την πανδημία, οι αλλαγές μοιάζει να είναι σαρωτικές. Φαινόμενα όπως η Μεγάλη Παραίτηση (μια νέα στάση απέναντι στην εργασία), που έρχονται να καταγράψουν έγκυρες μελέτες, μια νέα αντίληψη για το πώς πρέπει να ζει κάποιος τη ζωή, ένας αναστοχασμός για το τι είναι σημαντικό, ωφέλιμο και σπουδαίο, έχουν φέρει μια σειρά αλλαγών μέσα στην καθημερινότητα.
Το γνωρίζουμε, πλέον, καλά ότι τον κόσμο δεν θα τον βρούμε όπως τον αφήσαμε το εκρηκτικό καλοκαίρι τού 2019. Στη θέση του πλέον υπάρχει κάτι άλλο – κι αυτό το «άλλο» αφήνει πίσω του μια σειρά από ζητήματα που κάποτε πιστέψαμε ότι είναι ουσίας. Είναι ένας κόσμος πιο σκυφτός, γεμάτος επισφάλειες, στον οποίο τίποτα δεν είναι δεδομένο. Αλλαγές που, ίσως, δεν μπορούσαμε ποτέ να φανταστούμε, στους πιο κρίσιμους τομείς τής ζωής, έρχονται για να ανατρέψουν όλα αυτά που ξέραμε.
Είναι λογικό να στεκόμαστε απέναντι σε όλα αυτά με αθυμία. Για αρχή, εξάλλου, η ψυχραιμία είναι υπεραρκετή.