Editorial
Γράφει ο Άγγελος Ν. Βάσσος
angelos@citymagthess.gr
Εχω ακούσει
διάφορα πράγματα για τη νέα πλατεία Μακεδονομάχων, όπως διαμορφώθηκε στη βόρεια πλευρά του σταθμού «Αγία Σοφία» του μετρό, μετά την ολοκλήρωση των έργων κατασκευής.
«Το στέγαστρο
είναι φαραωνικό!» ήταν μία από τις πρώτες αντιδράσεις που εκφράστηκαν, πριν καν φύγουν οι σκαλωσιές. Αυτονόητα, σέβομαι κάθε διαφορετική άποψη, αρκεί ουδείς να θεωρεί ότι η άποψή του είναι η μόνη σωστή. Προσωπικά (και χωρίς να διεκδικώ θέση στην κριτική επιτροπή των βραβείων Pritzker, του «Νομπέλ» της Αρχιτεκτονικής) θεωρώ ότι το στέγαστρο είναι αρκούντως μινιμαλιστικό με δεδομένη την έκταση που καλείται να καλύψει, χωρίς κάποιο ιδιαίτερο διακοσμητικό (εντός ή εκτός εισαγωγικών) στοιχείο, το οποίο να το καθιστά ξένο προς τον περιβάλλοντα χώρο (μόνο να φανταστώ μπορώ τι θα έλεγαν οι ίδιοι άνθρωποι, αν στον χώρο κατασκευαζόταν μια δομή όπως αυτή του τερματικού σταθμού στο καινούργιο World Trade Center του Μανχάταν, διά χειρός Σαντιάγκο Καλατράβα – εκτός κι αν η παρουσία του ισπανού starchitect κολάκευε αρκούντως τον αρχοντοχωριατισμό τους, ώστε να νοστιμεύονται το ξύδι ως γλυκάδι).
«Χάθηκαν για πάντα
τα μαγαζιά της νιότης μας και δεν θα επανέλθουν» έγραψε έτερος συμπολίτης μας (στην όγδοη δεκαετία της ζωής του), εμφανώς απογοητευμένος, στον λογαριασμό του στο Facebook. Πιθανόν. Είμαι ελάχιστους μήνες πριν συμπληρώσω τα 50 μου χρόνια και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι πολλά από τα μαγαζιά που συνέδεσα με την παιδική μου ηλικία δεν υπάρχουν πια. Αυτός είναι ο κύκλος (και) της επαγγελματικής ζωής. Μαγαζιά ανοίγουν, μαγαζιά κλείνουν. Δόξα τω Θεώ, στη σημερινή πλατεία Μακεδονομάχων και στους πέριξ δρόμους μπορούμε ακόμη να χαρούμε τις απολαύσεις του ουρανίσκου που προσφέρουν τα ζαχαροπλαστεία του Δεληγεωργάκη και του Πορφυρίδη, το ουζερί του Κοσμά, το καφέ «Shed» και η «Μικρή Φρίντα», τα μοντέρνα γαστροκαφενεία «Ο Άλλος Τρόπος» και «Basta» και πολλοί άλλοι. Αλλάζουν οι εποχές, αλλάζουν τα στέκια.
«Φάγανε το πράσινο
και άφησαν την πλατεία φαλακρή» γράφει ένας τρίτος. Αφενός, δεν θα έλεγα ότι η πλατεία Μακεδονομάχων πριν από τα έργα του μετρό ήταν μια αστική ζούγκλα – αρκεί μία ματιά σε φωτογραφία του 1960 που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο, για να λύσει την απορία και του πλέον επιφυλακτικού (είναι η κεντρική φωτό σε αυτό το άρθρο). Τι βλέπουμε στη συγκεκριμένη φωτογραφία; Ένα τσουρούτικο πάρκο στο κάτω μισό της πλατείας (εκεί όπου τώρα υπάρχει το στέγαστρο) και μία χωμάτινη αλάνα στο επάνω μισό της, όπου στάθμευαν λεωφορεία και αυτοκίνητα. Ας περιμένουμε λίγο να μεγαλώσει το νέο πράσινο που έχει φυτευτεί (δέντρα και φυτά) και μετά διαμορφώνουμε την οριστική μας άποψη.
Στο διά ταύτα:
ας είμαστε λίγο περισσότερο υπομονετικοί και αρκετά πιο ψύχραιμοι. Στη θέση ενός εργοταξίου δεκαετιών, η πόλη διαθέτει μια νέα πλατεία. Την ωραιότερη του κόσμου; Σίγουρα όχι – σε τελική ανάλυση, ούτε αυτοί που την κατασκεύασαν δεν υποστηρίζουν κάτι τέτοιο. Αλλά και μια πλατεία στην οποία δεν μπορούν, σε δεύτερο χρόνο, να γίνουν διορθωτικές παρεμβάσεις; Επίσης όχι, με βεβαιότητα – γεροί να είμαστε και διάθεση να έχουμε, ώστε να αξιοποιήσουμε το άριστο δυναμικό που διαθέτει αυτή η πόλη σε (πολύ) ταλαντούχους αρχιτέκτονες.
Αγνοώντας τους κατ’ επάγγελμα προβοκάτορες, οι οποίοι βιοπορίζονται εκμεταλλευόμενοι το (δικαιολογημένο) ενδιαφέρον των Θεσσαλονικέων για το αστικό τους περιβάλλον, ας ηρεμήσουμε, ας είμαστε λίγο πιο ψύχραιμοι, αρκετά πιο θετικοί και αισθητά πιο αισιόδοξοι. Ίσως έτσι, με κρύο κεφάλι και καθαρή, ανεπηρέαστη ματιά, να μπορέσουμε να δούμε την πόλη μας με άλλα μάτια.