Στιγμιότυπα
Γράφει ο Μπερνάρ Κουόμο.
ΟΥΤΕ ΛΕΞΗ ΟΥΤΕ ΠΡΟΤΑΣΗ ΟΥΤΕ ΜΗΝΥΜΑ. Η ΚΑΡΔΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΘΕΝΑ, ΤΟ ΔΑΣΟΣ, ΤΑ ΔΕΝΤΡΑ ΚΑΙ ΣΙΓΟΥΡΑ Η ΠΟΛΗ, ΜΙΑ ΠΛΑΤΕΙΑ, ΕΝΑΣ ΚΗΠΟΣ. ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΓΡΑΦΤΕΙ ΑΚΟΜΗ. ΟΙ ΗΧΟΙ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ, ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΠΟΧΩΝ, ΤΟ ΤΡΙΞΙΜΟ ΜΙΑΣ ΠΟΡΤΑΣ, Ο ΑΝΕΜΟΣ ΣΤΟ ΦΥΛΛΩΜΑ, ΕΝΑ ΑΡΩΜΑ, ΟΙ ΧΩΡΟΙ, ΟΙ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ – ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΚΟΜΗ. ΙΣΩΣ Σ’ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΘΑΥΜΑΣΙΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΤΙ ΠΡΟΫΠΗΡΧΕ, ΧΩΡΙΣ ΕΜΑΣ, ΕΝΩΠΙΟΝ ΜΑΣ, ΕΝΑ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΕΥΘΡΑΥΣΤΟ, ΑΛΛΑ ΠΑΝΤΑ ΙΚΑΝΟ ΝΑ ΓΕΝΝΗΘΕΙ, ΝΑ ΞΑΝΑΓΕΝΝΗΘΕΙ, ΑΚΟΥΡΑΣΤΑ. Η ΖΩΗ.
«Δεν υπάρχουν λέξεις μέσα στα δέντρα ούτε φράσεις μέσα στο δάσος. Δεν υπάρχει μήνυμα, όλα πρέπει να τα ανακαλύψεις, τα πάντα είναι για σένα…»: Μουνίρ Φατμί, μαροκινός καλλιτέχνης (από μνήμης).
Οταν άκουσα αυτήν τη φράση σε ένα βίντεο που είχε προβληθεί στα λουτρά «Παράδεισος», ένιωσα αμέσως την επιθυμία να μην την ξεχάσω. Περιείχε χαρά, μια μορφή ενθουσιασμού: «όλα πρέπει να τα ανακαλύψεις», γενναιοδωρία, «τα πάντα είναι για σένα». Δεν είναι τυχαίο που τη συνδυάζω σήμερα με αυτόν τον φαντασιακό κήπο: τα δέντρα έχουν χάσει τα φύλλα τους, χωρίς αμφιβολία κάνει πολύ κρύο, μπορεί ακόμη και να σκεφτεί κάποιος ότι τα δαντελωτά πυξάρια καλύπτονται με χιόνι. Δεν υπάρχει κίνηση, ουδείς εμφανίζεται στο κάδρο, οι καρέκλες είναι κενές… Ο ήσυχος, ήρεμος και ατάραχος κήπος ξεκουράζεται, περιμένει.
Ούτε είναι τυχαίο που το συνδυάζω με το τραγούδι τής Φρανσουάζ Αρντί, που περιγράφει μια πρώτη συνάντηση. Υπάρχει ειλικρίνεια και ανυπομονησία σ’ αυτήν την προσδοκία. Και όλα θα είναι πραγματικά νέα. Τα αισθήματα, η ζεστασιά τού δέρματος που δεν έχουμε νιώσει ακόμη, που όμως θα αναγνωρίσουμε αμέσως.
Ούτε λέξη ούτε πρόταση ούτε μήνυμα. Η καρδιά είναι παρθένα, το δάσος, τα δέντρα και σίγουρα η πόλη, μια πλατεία, ένας κήπος. Τίποτα δεν έχει γραφτεί ακόμη. Οι ήχοι τής πόλης, τα χρώματα των εποχών, το τρίξιμο μιας πόρτας, ο άνεμος στο φύλλωμα, ένα άρωμα, οι χώροι, οι αναμνήσεις – τίποτα δεν υπάρχει ακόμη. Ίσως σ’ αυτήν την πρόταση υπάρχει η θαυμάσια ανακάλυψη του τι προϋπήρχε, χωρίς εμάς, ενώπιόν μας, ένα διαχρονικό φαινόμενο, εύθραυστο, αλλά πάντα ικανό να γεννηθεί, να ξαναγεννηθεί, ακούραστα. Η Ζωή.
Στο τρένο. Επέλεξα ένα κάθισμα πίσω από μιαν άγνωστη, την κοιτάζω στην αντανάκλαση του γυαλιού. Τη βλέπω να δοκιμάζει διάφορα χαμόγελα, με το μυαλό της βυθισμένο στον καθρέφτη τής τσάντας της, να βάζει μάσκαρα, μακιγιάζ, ροζ στα χείλη, αλλά να προτιμά τελικά το κόκκινο και στη συνέχεια να τα σβήνει όλα. Βούρτσα στα μαλλιά, μόνο κόκκινα χείλια και άλλα χαμόγελα. Ένα ερωτικό ραντεβού, αυτό είναι σίγουρο. Κάποιος την περιμένει στην αποβάθρα. Ένας άντρας; Μια γυναίκα; Ένας άντρας! Μπορούμε να μεθύσουμε μ’ αυτήν την προσδοκία. Η συνάντηση είναι κοντά, είμαστε ανυπόμονοι – κι όμως, αυτές οι λίγες ώρες για να φτιάχνει, να χαλάει, να ξαναφτιάχνει το χτένισμά της, το πρόσωπο, το χαμόγελό της, ξέρω ότι ήταν πολύ νόστιμα…
