Υπάρχει λόγος
Γράφει ο ΤΑΣΟΣ ΡΕΤΖΙΟΣ.
ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΕΧΟΜΑΣΤΕ ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΑΣΤΕΡΕΣ ΜΕ ΤΡΙΓΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ, ΠΕΡΙΕΡΓΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΚΟΛΠΑ; ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΚΟΙΤΑΖΟΥΜΕ ΑΡΠΑΧΤΕΣ ΚΑΙ «ΓΡΗΓΟΡΑ», ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ-ΦΩΤΟΤΥΠΙΕΣ, ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΑ ΣΤΡΑΒΑ ΜΑΤΙΑ; ΕΛΑΤΕ, ΑΣ ΠΑΜΕ ΣΤΟΝ ΠΙΟ ΚΟΝΤΙΝΟ ΜΑΣ ΚΑΘΡΕΦΤΗ ΚΙ ΑΣ ΔΩΣΟΥΜΕ ΜΙΑ ΜΑΖΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ.
Τις περισσότερες φορές, μια μισή αλήθεια μπορεί να φέρει μια μεγάλη παρεξήγηση και μια ακόμη μεγαλύτερη αναστάτωση. Αλλά αυτό (το να λες, δηλαδή, μισή την αλήθεια) μπορεί –παρά την αναστάτωση– να είναι προτιμότερο από το να την πεις ολόκληρη. Διότι, πέρα από την (ας την ονομάσουμε) προσωπική οπτική πάνω στο τι είναι αλήθεια, μιλώντας στο όνομά της θα πρέπει να είσαι (βαθιά ανάσα: ακολουθεί απαγορευμένη λέξη) συγκεκριμένος. Να εξηγήσεις, να δείξεις, να (θου, Κύριε!) ονοματίσεις.
Η υπουργός Πολιτισμού (που, προφανώς, λειτουργεί αενάως ως γενική γραμματέας τού υπουργείου της), με τη διαβόητη απόφανσή της στη Βουλή περί καλλιτεχνών που κινούνται στον χώρο τής μαύρης οικονομίας, είπε κάτι που (ας το παραδεχτούμε) κινείται στον χώρο τού αυτονόητου. Αλλά αυτό που εσείς κι εγώ μπορούμε να το πούμε ανάμεσα σε δύο τσίπουρα σε μια ταβέρνα, σίγουρα δεν μπορεί να το επικαλεστεί ένας υπουργός στη Βουλή, αν δεν πετάξει μερικά έγγραφα στη γραμματεία «για τα πρακτικά».
Αλλά, για μια στιγμή: γιατί πρέπει να ανεχόμαστε δημοφιλείς αστέρες με τριγωνικές συναλλαγές, περίεργες εταιρείες και λογιστικά κόλπα; Γιατί να κοιτάζουμε αρπαχτές και «γρήγορα», γιατί να πληρώνουμε εισιτήρια-φωτοτυπίες, γιατί να κάνουμε τα στραβά μάτια; Ελάτε, ας πάμε στον πιο κοντινό μας καθρέφτη κι ας δώσουμε μια μαζική απάντηση.
Μονάχα που δεν είναι μονάχα αυτό, ο εξορκισμός τής συνένοχης αίσθησης της συλλογικής ευθύνης, που μας έκανε τόσο ευαίσθητους μ’ αυτήν τη ρήση τής υπουργού. Πάνω απ’ όλα είναι η γνωριμία των περισσότερων από εμάς με ανθρώπους που προσπαθούν να πείσουν και τον εαυτό τους ακόμη ότι μπορούν να είναι και καλλιτέχνες και επαγγελματίες (ή μάλλον: ότι μπορούν να επιβιώνουν, ενώ είναι καλλιτέχνες). Και όχι, δεν είναι εύκολο, όσα μαύρα κι αν πάρεις από το μπαράκι που «φιλοξενεί» την εμφάνισή σου, από το υπόγειο όπου δείχνεις τα δραματικά προσόντα σου, από το πρωτοποριακό φεστιβάλ όπου «συμμετέχεις».
Αυτό σίγουρα δεν αθωώνει κανέναν, αλλά –ακόμη πιο σίγουρα– επιβάλλει σ’ αυτόν που τόσο θεσμικά το ψέγει να βρει τρόπους και λύσεις. Ή, έστω, να επικαλεστεί αόρατα χέρια, αγορές και ρυθμίσεις…