The guest editor
Γράφει ο Χρήστος Ζαμπούνης.
ΔΙΑ ΝΑ ΤΟΝ ΤΙΜΗΣΗ, Ο ΔΗΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΔΩΣΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟ ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΚΗ, Η ΟΠΟΙΑ ΕΚΤΕΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΔΟ ΤΣΙΜΙΣΚΗ ΕΩΣ ΤΗΝ ΟΔΟ ΘΕΟΤΟΚΑ.
Σε αντίθεση με την Αθήνα –και ειδικώς την περιοχή εις την οποία κατοικώ, τον Λυκαβηττό, όπου είναι πρακτικώς αδύνατον να περπατήσεις λόγω μορφολογίας εδάφους–, στη Θεσσαλονίκη απολαμβάνω μακρινούς περιπάτους, με αφετηρία την οικία τής αδελφής μου, η οποία κείται επί της πλατείας Αγίας Σοφίας.
Όσο κι αν οι μαθηματικοί νόες επιμένουν –και μάλλον έχουν δίκαιο– ότι ο συντομότερος δρόμος είναι η ευθεία, υπάρχουν και άλλοι νόες, λίγο πιο ρομαντικοί, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η ευθεία οδός δεν είναι πάντοτε η πιο ενδιαφέρουσα. Έτσι ανεκάλυψα την οδό Δεσπεραί. Το όνομα, διά να πω την πάσα αλήθεια, ως γαλλομαθή μού εφάνη εξ αρχής οικείο, χωρίς όμως να έχω καθαρή εικόνα περί τίνος επρόκειτο. Γκουγκλάροντας έμαθα ότι ήταν ο αρχιστράτηγος των συμμαχικών δυνάμεων με έδρα τη Θεσσαλονίκη στη διάρκεια του Α’ παγκοσμίου πολέμου.
Η συμβολή του εις την νικηφόρο έκβαση της διενέξεως υπήρξε καθοριστική. Είναι αυτός που, κατατροπώνοντάς τους, υπεχρέωσε τους συμμάχους των κεντρικών δυνάμεων Βουλγάρους να υπογράψουν ανακωχή στις 30 Σεπτεμβρίου 1918, μία εξέλιξις που ακολουθήθηκε από τη συνθηκολόγηση των Τούρκων, των Αυστριακών και, εν τέλει, των Γερμανών. Διά τις υπηρεσίες του εις το Μακεδονικό μέτωπο, ο François Franchet (όπως επωνομάσθη, «d’Espèrey») έλαβε μετά τον πόλεμο τον τίτλο του στρατάρχου. Διά να τον τιμήση, ο δήμος Θεσσαλονίκης έδωσε το όνομά του εις την πρώτη παράλληλο της Αγγελάκη, η οποία εκτείνεται από την οδό Τσιμισκή έως την οδό Θεοτοκά. Φευ! Η σημερινή εικόνα τής οδού, εικόνα εγκαταλείψεως και μιζέριας, ουδεμίαν σχέση έχει με τις λαμπρές στρατιωτικές επιτυχίες τού Δεσπεραί εις τας αρχάς του 20ού αιώνος.