Ιστορίες μικρών κόσμων
Γράφει η Εύη Καρκίτη.
ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΜΕΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ, Ο ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ ΚΑΙ Ο ΖΑΝ-ΚΛΟΝΤ ΚΑΡΙΕΡ ΕΚΑΝΑΝ ΜΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ-ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΜΑΧΗ ΕΝΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ, ΠΟΥ ΤΟΤΕ ΜΑΙΝΟΤΑΝ. ΕΠΕΙΔΗ ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΟ ΗΤΑΝ ΣΥΛΛΕΚΤΕΣ, ΜΟΙΡΑΖΟΝΤΑΝ ΤΗΝ ΑΓΩΝΙΑ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΙ ΘΑ ΑΠΟΓΙΝΟΥΝ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥΣ, ΟΤΑΝ ΠΛΕΟΝ ΕΚΕΙΝΟΙ ΔΕΝ ΘΑ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΝ ΣΤΗ ΖΩΗ.
Πολλοί φίλοι παραπονιούνται για τις ξέχειλες βιβλιοθήκες τους – δεν ξέρουν πραγματικά τι να κάνουν με τα βιβλία που έχουν συγκεντρώσει, κυρίως αν έχουν υπάρξει συστηματικοί αναγνώστες για μερικές δεκαετίες. Αλήθεια… Τι κάνουμε με τα βιβλία που έχουμε αγαπήσει ή με τα βιβλία που κάποτε αγαπήσαμε, αλλά πλέον έχουμε ξεπεράσει; Τι κάνουμε με τα βιβλία που δεν αγαπήσαμε (που μπορεί και να μισήσαμε), τα βιβλία που μας έκαναν να χάσουμε τον χρόνο μας, αλλά για διάφορους λόγους βρέθηκαν στη βιβλιοθήκη μας και καταλαμβάνουν ακόμη μία θέση στα ράφια μας;
Πριν από μερικά χρόνια, ο Ουμπέρτο Έκο και ο Ζαν-Κλοντ Καριέρ έκαναν μια συζήτηση-παρέμβαση για τη διαμάχη έντυπου και ψηφιακού βιβλίου, που τότε μαινόταν. Επειδή και οι δύο ήταν συλλέκτες, μοιράζονταν την αγωνία τους για το τι θα απογίνουν τα βιβλία τους, όταν πλέον εκείνοι δεν θα βρίσκονταν στη ζωή.
Είναι άραγε σημαντικές οι δικές μας βιβλιοθήκες, ώστε να αξίζουν αυτήν την έγνοια; Δεν είναι εύκολη η απάντηση. Οι βιβλιοθήκες μας σίγουρα αποκαλύπτουν πολλά για εμάς και για τις ζωές μας, ακολουθούν τις διαδρομές μας στον κόσμο, τις εμμονές μας, τα πάθη και τις αναζητήσεις μας. Αρκεί να ρίξεις μία ματιά στη βιβλιοθήκη ενός σπιτιού που έχεις μόλις επισκεφθεί, για να σχηματίσεις μια –βάσιμη– ιδέα για τον ιδιοκτήτη της.
Έχω αρκετά βιβλία στην κατοχή μου, αλλά δεν είμαι σίγουρη ότι η βιβλιοθήκη μου είναι σημαντική και για κάποιον άλλον εκτός από εμένα. Δεν θυμάμαι ποια ήταν η στιγμή που άρχισα να μοιράζω τα βιβλία μου, στην προσπάθειά μου να ζήσω μια ζωή πιο ελαφριά, χωρίς να με περιβάλλουν πράγματα που δεν είχαν κάποιο νόημα για εμένα. Γι’ αυτόν τον λόγο και κράτησα μόνο βιβλία που αγάπησα και κάποια στα οποία θεώρησα πως κάποια στιγμή θα επιστρέψω. Βέβαια, χάρισα και ορισμένα που ήξερα ότι θα μου έλειπαν (και μου έλειψαν), αλλά έμαθα να ζω και χωρίς αυτά.
Σήμερα η βιβλιοθήκη μου είναι κατά κάποιον τρόπο συμπαγής και ολοκληρωμένη μέσα από τις απώλειες και τις οδύνες της. Μοιάζουν ανατριχιαστικά με τους ανθρώπους οι βιβλιοθήκες, γι’ αυτό και πρέπει πάντοτε να προβλέπεται λίγο ελεύθερος χώρος για όσα νέα πρόκειται να έρθουν. Και θα έρθουν, επειδή η αναζήτηση ουδέποτε σταματά.