fbpx

Citymagthess.gr

Η «άγνωστη» ιστορία του Μεταξουργείου Μπενουζίλιο, στην Πυλαία – μια ιστορία δυνατή σαν το μετάξι

Μοιραστείτε το

Η ιστορία των (άγνωστων για πολλούς) διατηρητέων που βρίσκονται στην Πυλαία, λίγο μακρύτερα από την εκκλησία τού Προφήτη Ηλία (στη συμβολή των οδών Σταδίου και Πολυτεχνείου), ξεκινά το 1886, όταν η οικογένεια Αλλατίνι ανεγείρει τα κτήρια ως φούρνο κεραμικών και γραφεία – το συγκρότημα θα αποτελέσει ένα από τα πρώτα βιομηχανικά συγκροτήματα στη χώρα. Θα χρειαστεί να περάσουν σχεδόν 40 χρόνια (και να μεσολαβήσει η χρήση του ακινήτου ως στάβλου στη διάρκεια της οθωμανικής περιόδου), ώσπου το 1920 να αγοράσει το κτήριο ο Λεβή Μπενουζίλιο, για να το μετατρέψει αρχικώς σε βιοτεχνία κατασκευής κουμπιών και κλειδαριών (απασχολώντας, μάλιστα, αρκετούς από τους πρόσφυγες της μικρασιατικής καταστροφής, κυρίως παιδιά) και εν συνεχεία σε μεταξουργείο.

Παλιοί Πυλαιώτες θυμούνται το μπροστινό κτήριο του συγκροτήματος (του οποίου η στέγη δεν σώζεται πλέον) να αποτελεί την περίοδο της Κατοχής κέντρο της αντίστασης κατά των Γερμανών, φιλοξενώντας στους χώρους του αντιστασιακούς και στους τοίχους του… λίρες, που προορίζονταν για τη χρηματοδότηση σαμποτάζ.

Το Μεταξουργείο Μπενουζίλιο, όπως είχε γίνει ήδη ευρύτερα γνωστό, θα καταφέρει να επιζήσει της κρίσης που έπληξε τον κλάδο στις αρχές της δεκαετίας του 1950, παραμένοντας σε λειτουργία με το ίδιο ή με συναφές με την υφαντουργία αντικείμενο. Το ακίνητο αλλάζει χέρια το 1976, όταν η κόρη και κληρονόμος του Μπενουζίλιο, Λίλυ, το πουλά στους σημερινούς ιδιοκτήτες του, αδελφούς Μούχα.

Από το 1988, τα τρία παλαιά κτήρια του Μεταξουργείου Μπενουζίλιο, η καμινάδα (κτισμένη πάνω σε ορθογωνική βάση ύψους δύο μέτρων, όπου στηρίζεται το κυκλικής διατομής φουγάρο) και ο μαντρότοιχος χαρακτηρίστηκαν, μαζί με μια ζώνη προστασίας πλάτους 25 μέτρων, ιστορικά διατηρητέα μνημεία, ενώ 6 χρόνια αργότερα (το 1994) κατατέθηκε πρόταση αξιοποίησης που προέβλεπε τη μετατροπή τους σε open-air λαογραφικό μουσείο με εργαστήρια, βασισμένη σε σχέδιο του αρχιτέκτονα και μετέπειτα διευθυντή τού Λαογραφικού και Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονίας-Θράκης, Ζήση Σκαμπάλη. Μέχρι και σήμερα, ουδέν νεότερο από το δυτικό μέτωπο…

Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Τα αρχιτεκτονικά στοιχεία

Το συγκρότημα αποτελείται από το αρχικό, διώροφο, επίμηκες κτήριο και διάφορες μεταγενέστερες προσθήκες που εφάπτονται σ’ αυτό. Στα όρια του εργοστασίου βρίσκονται ακόμη ένα διώροφο κτίσμα με τετράρριχτη στέγη (με κεραμίδια των Κεραμείων Αλλατίνι και της εταιρείας Pierre Amédée από τη Μασσαλία), που έχει καταρρεύσει προς το εσωτερικό του, και μια υψικάμινος (μισή σε ύψος από την αρχική). Το αρχικό κτήριο και η επιμήκης ισόγεια προσθήκη διασώζονται σε σχετικά καλή κατάσταση (πιθανότατα λόγω της εξαιρετικά επιμελημένης λιθοδομής, που είναι ορατή στα σημεία όπου έχει πέσει το επίχρισμα), ενώ το βοηθητικό κτίριο (πιθανότατα γραφεία) είχε χειρότερη μοίρα.

Στα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά στοιχεία του συγκροτήματος, οι μαντεμένιες κολώνες, τις οποίες συναντάμε εδώ και σε ελάχιστα ακόμη κτήρια της Θεσσαλονίκης, όπως η Κλινική Νεδέλκου, ο «Ζύθος» στα Λαδάδικα, το νοσοκομείο «Άγιος Δημήτριος» και το Κύρτση χάνι).

Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.
Φωτογραφία: Σάκης Γιούμπασης.

Μοιραστείτε το

Κύλιση στην κορυφή

Σεβόμαστε την ιδιωτικότητά σας

Εμείς και οι συνεργάτες μας χρησιμοποιούμε τεχνολογίες, όπως cookies, και επεξεργαζόμαστε προσωπικά δεδομένα, όπως διευθύνσεις IP και αναγνωριστικά cookies, για να προσαρμόζουμε τις διαφημίσεις και το περιεχόμενο με βάση τα ενδιαφέροντά σας. Κάντε κλικ παρακάτω για να συμφωνήσετε με τη χρήση αυτής της τεχνολογίας και την επεξεργασία των προσωπικών σας δεδομένων για αυτούς τους σκοπούς.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να διαβάσετε την Πολιτική απορρήτου.

Ρυθμίσεις Cookies

Παρακάτω μπορείτε να επιλέξετε ποια cookies θα επιτρέψετε σε αυτή την ιστοσελίδα. Πατήστε στην αποθήκευση ρυθμίσεων για να εφαρμόσετε την επιλογή σας.

ΛειτουργικάΗ ιστοσελίδα για να δουλέψει χρησιμοποιεί κάποια απαραίτητα λειτουργικά cookies.

ΣτατιστικάΗ ιστοσελίδα μας χρησιμοποιεί cookies για στατιστικούς σκοπούς, ώστε να μπορούμε να βελτιώσουμε το περιεχόμενο που σας προσφέρουμε.

Κοινωνικά ΔίκτυαΗ ιστοσελίδα μας χρησιμοποιεί cookies από τα κοινωνικά δίκτυα, ώστε να μπορούμε να σας δείξουμε περιεχόμενο από πλατφόρμες όπως το YouTube και το FaceBook. Αυτά τα cookies μπορεί να καταγράφουν τα προσωπικά σας δεδομένα.

ΔιαφημίσειςΗ ιστοσελίδα μας χρησιμοποιεί cookies για διαφημιστικούς σκοπούς, ώστε να μπορούμε να σας προσφέρουμε περιεχόμενο που σας ενδιαφέρει. Αυτά τα cookies μπορεί να καταγράφουν τα προσωπικά σας δεδομένα.

ΆλλαΗ ιστοσελίδα μας χρησιμοποιεί και ορισμένα cookies από υπηρεσίες που δεν εμπίπτουν στις παραπάνω κατηγορίες