Πόσο εύκολο είναι σε μια πόλη, όπως η Θεσσαλονίκη, που διαθέτει πληθώρα διατηρητέων κτηρίων (στην Άνω Πόλη, αλλά και σε διάφορες συνοικίες του κέντρου), το παλιό να συγκεραστεί με το καινούργιο, ώστε να δημιουργεί ένα περιβάλλον αξιώσεων ικανό να καλύψει τις ανάγκες μιας σύγχρονης οικογένειας; Μια απάντηση ίσως δίνει το «υβρίδιο» που κατασκευάστηκε πριν από μερικά χρόνια στα Εξάρχεια, τη γνωστή συνοικία της Αθήνας, από το αρχιτεκτονικό γραφείο Katerina Valsamaki Architects.
Η κατοικία, εμβαδού 237 τετρ.μ., βρίσκεται στην οδό Πλαπούτα των πυκνοδομημένων Εξαρχείων, κοντά στην πολύβουη λεωφόρο Αλεξάνδρας, και καλύπτει τις ανάγκες μιας μικρής οικογένειας.
Μια διώροφη νεοκλασική κατοικία χτισμένη πριν από το 1923 καταλάμβανε εξ ολοκλήρου το μικρό οικόπεδο (εμβαδού μόλις 117 τετρ.μ.), με μοναδική όψη στον στενό δρόμο, πλαισιωμένη από τους ψηλούς, συμπαγείς όγκους των γειτονικών κτηρίων. Σύμφωνα με τους ειδικούς όρους δόμησης που ισχύουν για τα διατηρητέα κτήρια, τμήμα του νεοκλασικού προς τον δρόμο διατηρήθηκε υποχρεωτικά, ενώ χτίστηκε και ένα νέο κτήριο, πολύ μικρής κάλυψης (μόλις 47,5 τετρ.μ.), στο πίσω μέρος τού οικοπέδου.
Τα δύο κτήρια, αναστηλωμένο και νέο, χωρίζονται από μια εσωτερική αυλή – ένα εσωτερικό αίθριο πλαισιωμένο από τους συμπαγείς όγκους των γειτονικών κτηρίων, που ενώνονται μεταξύ τους με έναν γυάλινο διάδρομο. Η διαφάνεια της γυάλινης κατασκευής του διαδρόμου, καθώς και τα μεγάλα, ενιαία ανοίγματα που καταλαμβάνουν όλο το ύψος και πλάτος του καθιστικού, δημιουργούν μια οπτική, αλλά και πραγματική διεύρυνση του χώρου.
Στο επίπεδο του αιθρίου –ισόγειο για τη νέα κατοικία και, ταυτόχρονα, πρώτος όροφος για το διατηρητέο– οργανώνονται οι χώροι διημέρευσης: το διώροφο σε ύψος καθιστικό στο νέο κτήριο και η κουζίνα με την τραπεζαρία στο παλιό, με την αυλή να αποτελεί την άμεση προέκτασή τους.
Οι υπόλοιποι χώροι της κατοικίας (ένα μεγάλο βεστιάριο και ένα υπνοδωμάτιο με τα λουτρά τους) αναπτύσσονται στο νέο κτήριο, σε τέσσερα (πλέον του ισογείου) επίπεδα, εμβαδού μόλις 47,50 τετρ.μ., ενώ στο ισόγειο του παλαιού κτηρίου και προς τον δρόμο βρίσκεται ο ξενώνας, με δική του, ανεξάρτητη είσοδο.
Η οργάνωση των χώρων της κατοικίας εξασφαλίζει ένα προστατευμένο και ήσυχο περιβάλλον, χωρίς να την αποκόπτει από τη γοργά αναδιαμορφούμενη γειτονιά. Σε όλο το κτήριο υιοθετήθηκε μια ενιαία αισθητική αντιμετώπιση, από τη στιγμή που βασική επιδίωξη ήταν το διατηρητέο κτίσμα και η νεόδμητη κατασκευή να αποτελούν μία ενιαία, λειτουργική κατοικία, προσαρμοσμένη στις σύγχρονες ανάγκες διαβίωσης.















