fbpx

Citymagthess.gr

Το παράδοξο των Χριστουγέννων

Μοιραστείτε το

Η ψυχολόγος Msc, Phd.c., θεραπεύτρια ζεύγους EFT και οικογενειακή θεραπεύτρια Δέσποινα Δριβάκου.

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ των Χριστουγέννων είναι μια ευκαιρία να χαλαρώσουμε, να χαρούμε τους αγαπημένους μας και να φροντίσουμε τον εαυτό μας. Παραδόξως, παγιδευόμαστε στη διαφημιστική εκστρατεία, το άγχος και την πίεση των Χριστουγέννων. Η δημοτικότητα των κοινωνικών εορτασμών, όπως τα Χριστούγεννα, πιστώνεται εν μέρει στην ψυχολογία που βρίσκεται πίσω από αυτές τις γιορτές και στο πώς ο ανθρώπινος νους αλληλεπιδρά με τα ερεθίσματα που δέχεται. Το έντονο άρωμα των μελομακάρονων, της γαλοπούλας, της κανέλας και του ζεστού κρασιού, οι απαλοί τόνοι των παλιών χριστουγεννιάτικων μελωδιών μάς στέλνουν σε έναν υποσυνείδητο τόπο παράδοσης, μνήμης και προσδοκιών. Τι κρύβεται, λοιπόν, πίσω από τα Χριστούγεννα και μας επηρεάζουν τόσο έντονα;

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ. Το ανέβασμα της ντοπαμίνης, που μας δίνει μια αίσθηση ευχαρίστησης όταν ψωνίζουμε, δεν είναι αποκλειστικά χριστουγεννιάτικο φαινόμενο. Όταν ενθουσιαζόμαστε για να αγοράσουμε κάτι, το τέλειο δώρο, να βρούμε τι θα φορέσουμε στο χριστουγεννιάτικο πάρτι ή να φανταστούμε τις αντιδράσεις άλλων ανθρώπων απελευθερώνουμε ντοπαμίνη. Θέλουμε να νιώθουμε ευχαρίστηση, γι’ αυτό και είμαστε περισσότερο διατεθειμένοι να αγοράσουμε αντικείμενα που πιστεύουμε ότι θα ενισχύσουν την ευτυχία μας.

Αυτές οι αποφάσεις, όμως, λαμβάνονται περισσότερο από την παρόρμηση, επηρεάζονται από το εμπορικό περιβάλλον και τροφοδοτούνται από την αύξηση της ντοπαμίνης εκείνη τη στιγμή. Το χριστουγεννιάτικο μάρκετινγκ –με την υπόσχεση ειδικών προσφορών, εποχιακών συσκευασιών και αξιοποίηση της τεχνικής τής «σπανιότητας»– ασκεί πίεση για αγορά, ενώ, παραδόξως, η ντοπαμίνη μας είναι στα ύψη μόλις αγοράσουμε.

Η ζέστη των καταστημάτων (σε αντίθεση με το κρύο έξω), οι μυρωδιές, η μουσική, τα χριστουγεννιάτικα φώτα που αναβοσβήνουν και ο υπερπληθυσμός κατακλύζουν τη γνωστική μας επεξεργασία, επηρεάζοντας τη λήψη αποφάσεων. Ο εγκέφαλός μας δεν σκέφτεται λογικά όταν είμαστε υπό πίεση. Είναι πιο πιθανό να αγοράσουμε βιαστικά, χωρίς να σκεφτούμε.

ΤΟ ΕΝΤΟΝΟ ΑΡΩΜΑ ΤΩΝ ΜΕΛΟΜΑΚΑΡΟΝΩΝ, ΤΗΣ ΓΑΛΟΠΟΥΛΑΣ, ΤΗΣ ΚΑΝΕΛΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΖΕΣΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ, ΟΙ ΑΠΑΛΟΙ ΤΟΝΟΙ ΤΩΝ ΠΑΛΙΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΩΝ ΜΕΛΩΔΙΩΝ ΜΑΣ ΣΤΕΛΝΟΥΝ ΣΕ ΕΝΑΝ ΥΠΟΣΥΝΕΙΔΗΤΟ ΤΟΠΟ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ, ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ. ΤΙ ΚΡΥΒΕΤΑΙ, ΛΟΙΠΟΝ, ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΚΑΙ ΜΑΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟΣΟ ΕΝΤΟΝΑ;

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΔΩΡΩΝ. Ασκείται μεγάλη πίεση ώστε να βρούμε το τέλειο δώρο, με τα δεδομένα να δείχνουν ότι ξοδεύουμε περισσότερα για άλλους ανθρώπους παρά για τον εαυτό μας αυτήν την εποχή τού χρόνου. Ασυνείδητα, το δώρο αντικατοπτρίζει το είδος τής σχέσης που έχουμε με το άτομο και πόσο σημαντικό είναι για εμάς.

Μελέτες δείχνουν ότι το να ξοδεύεις χρήματα για άλλους ανθρώπους μπορεί να μας κάνει πιο ευτυχισμένους από το να τα ξοδεύουμε για τον εαυτό μας. Ενώ η δαπάνη χρημάτων μπορεί να οδηγήσει σε οικονομικό άλγος, παραδόξως γίνεται και ενισχυτής τής ευτυχίας. Είναι σημαντικό όμως να γνωρίζετε τα οικονομικά σας όρια, όταν ψωνίζετε αυτήν τη σεζόν. Είναι η σκέψη που μετράει περισσότερο από το τίμημα.

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΝ. Ενώ είμαστε αυτόνομα άτομα με τις δικές μας διαθέσεις, εμπειρίες και συμπεριφορές, είμαστε παράλληλα κοινωνικά πλάσματα, μέλη ομάδων που διαμορφώνουν τους πολιτισμούς, τις πεποιθήσεις και τις παραδόσεις μας και μας προσφέρουν αποδοχή και συμμετοχή σε αυτές. Αυτό μπορεί να μας κάνει να νιώσουμε ακόμη μεγαλύτερη πίεση ώστε να συμμορφωθούμε με τις προσδοκίες τής περιόδου των Χριστουγέννων, καθώς ο εγκέφαλός μας έχει ήδη ένα σενάριο συναισθημάτων και εμπειριών από προηγούμενες γιορτές. Είμαστε πλάσματα της συνήθειας και επιλέγουμε το οικείο (ειδικά σε περιόδους αλλαγής).

Ο εγκέφαλός επεξεργάζεται αυτόματα τον κόσμο γύρω μας σχηματίζοντας γνωστικά σενάρια και συνθέτει την κατασκευή τής πραγματικότητας μας. Η νοσταλγία των Χριστουγέννων και των παραδόσεων εδράζεται στη μουσική, τις ταινίες, τη διακόσμηση και το φαγητό. Ο συνδυασμός τους επηρεάζει τα συναισθήματά μας, που συνδέονται με εμπειρίες από το πρότερο παρελθόν ή από την παιδική ηλικία. Και θα κρατάμε πάντοτε κάποιες από τις παραδόσεις μας, καθώς το να τις αφήσουμε να σβήσουν στον χρόνο μοιάζει σαν να αποποιούμαστε μέρος τής ταυτότητάς μας.

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ ΜΗ ΧΑΣΟΥΜΕ ΚΑΤΙ. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν αυξήσει τον φόβο μη χάσουμε κάτι που συμβαίνει αυτήν τη στιγμή. Αυτήν την εποχή τού χρόνου υπάρχει η αντίληψη ότι οι άλλοι άνθρωποι είναι πιο ευτυχισμένοι και διασκεδάζουν περισσότερο από εμάς, γεγονός που αφήνει μιαν αίσθηση φθόνου, αποκλεισμού και αυτοκριτικής. Όταν συγκρίνουμε τη ζωή μας με τις καλύτερες στιγμές κάποιου άλλου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επηρεάζεται η αυτοεκτίμησή μας.

Όλοι θέλουμε να βιώσουμε το «αληθινό νόημα των Χριστουγέννων», που υπονοεί ότι υπάρχει ένα ιδανικό, με το οποίο καλούμαστε να συμμορφωθούμε. Μάλιστα, οι έμποροι μας πωλούν αυτήν την ιδεολογία πολύ πριν από τα Χριστούγεννα. Απλώς σκεφτείτε την αγαπημένη σας χριστουγεννιάτικη τηλεοπτική διαφήμιση: δημιουργήθηκε για να επηρεάσει ψυχολογικά την αίσθηση της νοσταλγίας σας και να πουλήσει τη μαγεία των Χριστουγέννων.

ΩΣ ΕΠΙΛΟΓΟΣ. Συντονιστείτε στο πώς αισθάνεστε, για να διαχειριστείτε καλύτερα τις συναισθηματικές συγκρούσεις που θα προκύπτουν. Ίσως λιγότερος χρόνος έκθεσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα βοηθήσει στη μείωση των συγκριτικών συμπεριφορών. Θυμηθείτε ότι η ευγνωμοσύνη προέρχεται από τη σκέψη και όχι από την τιμή των δώρων. Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι είναι εντάξει να πείτε «όχι» σε ορισμένες προσκλήσεις κοινωνικού ή οικογενειακού χαρακτήρα. Χαρείτε και απολαύστε ό,τι σας κάνει να χαίρεστε πραγματικά και να νιώθετε όμορφα.

Καλές και ευτυχισμένες γιορτές, όπως κι αν επιλέξετε να είναι τα φετινά Χριστούγεννα για εσάς.

Info: Τ. 2314-013.913, Εγνατία 116, ΤΚ. 54622. Ε. ddrivako@gmail.com. W. https://drivakoudespina.com/

* To κείμενο δημοσιεύτηκε στο έντυπο Citymag της 22.12.2022.

Μοιραστείτε το

Κύλιση στην κορυφή

Σεβόμαστε την ιδιωτικότητά σας

Εμείς και οι συνεργάτες μας χρησιμοποιούμε τεχνολογίες, όπως cookies, και επεξεργαζόμαστε προσωπικά δεδομένα, όπως διευθύνσεις IP και αναγνωριστικά cookies, για να προσαρμόζουμε τις διαφημίσεις και το περιεχόμενο με βάση τα ενδιαφέροντά σας. Κάντε κλικ παρακάτω για να συμφωνήσετε με τη χρήση αυτής της τεχνολογίας και την επεξεργασία των προσωπικών σας δεδομένων για αυτούς τους σκοπούς.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να διαβάσετε την Πολιτική απορρήτου.

Ρυθμίσεις Cookies

Παρακάτω μπορείτε να επιλέξετε ποια cookies θα επιτρέψετε σε αυτή την ιστοσελίδα. Πατήστε στην αποθήκευση ρυθμίσεων για να εφαρμόσετε την επιλογή σας.

ΛειτουργικάΗ ιστοσελίδα για να δουλέψει χρησιμοποιεί κάποια απαραίτητα λειτουργικά cookies.

ΣτατιστικάΗ ιστοσελίδα μας χρησιμοποιεί cookies για στατιστικούς σκοπούς, ώστε να μπορούμε να βελτιώσουμε το περιεχόμενο που σας προσφέρουμε.

Κοινωνικά ΔίκτυαΗ ιστοσελίδα μας χρησιμοποιεί cookies από τα κοινωνικά δίκτυα, ώστε να μπορούμε να σας δείξουμε περιεχόμενο από πλατφόρμες όπως το YouTube και το FaceBook. Αυτά τα cookies μπορεί να καταγράφουν τα προσωπικά σας δεδομένα.

ΔιαφημίσειςΗ ιστοσελίδα μας χρησιμοποιεί cookies για διαφημιστικούς σκοπούς, ώστε να μπορούμε να σας προσφέρουμε περιεχόμενο που σας ενδιαφέρει. Αυτά τα cookies μπορεί να καταγράφουν τα προσωπικά σας δεδομένα.

ΆλλαΗ ιστοσελίδα μας χρησιμοποιεί και ορισμένα cookies από υπηρεσίες που δεν εμπίπτουν στις παραπάνω κατηγορίες