Ως τις αρχές τού καλοκαιριού τού 2021 η Θεσσαλονίκη αναμένεται να έχει αποκτήσει μια «νέα» Αγορά Μοδιάνο: μια σύγχρονη αγορά ειδών διατροφής, πλήρως αναβαθμισμένη (σε συνέχεια και με απόλυτη σύνδεση, ωστόσο, με το ιστορικό παρελθόν και τον χαρακτήρα τής περιοχής), η οποία παράλληλα θα διαθέτει χώρους εξόδου και αναψυχής, φιλοδοξώντας να αποτελέσει το νέο «hot spot» στο κέντρο τής πόλης.

Το οριστικό «πράσινο φως» άναψε στα τέλη Ιανουαρίου (συγκεκριμένα, στις 30.01.2020), με την έκδοση της απαιτούμενης οικοδομικής άδειας από την Υπηρεσία Δόμησης/ΥΔΟΜ (Πολεοδομία) Θεσσαλονίκης (ο σχετικός φάκελος είχε υποβληθεί στην αρμόδια υπηρεσία στις 19 Δεκεμβρίου), βάσει της οποίας θα προχωρήσει η αποκατάσταση, η επισκευή και η αναστήλωση του διατηρητέου μνημείου, σύμφωνα με το ΦΕΚ 946/Β/95. Έτσι, όλα είναι πλέον έτοιμα για την έναρξη των εργασιών κυριολεκτικά από μέρα σε μέρα, με το έργο να εκτελείται με αυτεπιστασία, χρησιμοποιώντας εργολάβους και συνεργεία από τη Θεσσαλονίκη, και με εκτιμώμενο χρόνο αποπεράτωσης το επόμενο καλοκαίρι (2021), σε διάστημα 15-18 μηνών από την έναρξη των παρεμβάσεων.

Το ακίνητο βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο τής Θεσσαλονίκης. Η Κεντρική Αγορά Τροφίμων, γνωστή ως «Στοά» ή «Αγορά Μοδιάνο», άρχισε να κατασκευάζεται το 1922 (μεταξύ των σημερινών οδών Βασιλέως Ηρακλείου και Ερμού) και ολοκληρώθηκε το 1930, από τον αρχιτέκτονα Ελί Μοδιάνο, εξέχον μέλος τής εβραϊκής κοινότητας της πόλης, με σπουδές αρχιτεκτονικής στο Παρίσι. Προσομοιάζοντας με κτίρια των παρισινών αγορών, αλλά και με τις πρώτες βιομηχανικές εγκαταστάσεις τής πόλης στο τέλος τού 19^ουαιώνα, η Μοδιάνο, χαρακτηριστικό δείγμα ανοικοδόμησης της Θεσσαλονίκης μετά την καταστροφική πυρκαγιά τού 1917, αποτελεί τη μεγαλύτερη σωζόμενη (και πλέον φημισμένη) αγορά τροφίμων τού ιστορικού κέντρου, αλλά και ένα από τα ορόσημα της πόλης με διεθνή αναγνωρισιμότητα. Μέχρι πρόσφατα, στους χώρους της πωλούνταν τυριά, κρέας, λαχανικά και ψάρια, ενώ παράλληλα λειτουργούσαν παραδοσιακές ταβέρνες, εστιατόρια και μπαρ.

Οι νέοι ιδιοκτήτες σχεδιάζουν να προχωρήσουν σε ολική αναστήλωση και ανακατασκευή τού κτιρίου, με το συνολικό ύψος τής επένδυσης να ανέρχεται σε περισσότερα από 5 εκατ. ευρώ (συν ΦΠΑ). Σύμφωνα με τη μελέτη που έχει καταρτιστεί, στο ισόγειο θα λειτουργήσουν περί τα 140 καταστήματα, τα οποία θα χωριστούν κατά ομάδες, ανάλογα με το είδος τροφίμων που θα πωλούν. Κάθε κατάστημα θα έχει πρόσοψη τριών μέτρων και βάθος 3,5 μέτρων (ή περισσότερο, ανάλογα με τις κατά περίπτωση ανάγκες). Παράλληλα, κάθε επιχείρηση θα έχει τον δικό της χώρο αποθήκευσης ακριβώς κάτω από το δάπεδο, όπου υπάρχει χώρος συνολικού εμβαδού 2.500 τετρ.μ. Προβλέπεται ακόμη ότι θα αναπτυχθεί σύστημα ανελκυστήρων και κλιμακοστασίου, για τη διευκόλυνση της τροφοδοσίας των καταστημάτων.

Η «νέα» Αγορά Μοδιάνο θα διαθέτει, όπως και η προηγούμενη, εξώστες (έναν στην πλευρά τής Βασιλέως Ηρακλείου, στο νότιο τμήμα της, και άλλον έναν προς την οδό Ερμού, στο βόρειο), οι οποίοι θα συνδέονται και θα επικοινωνούν μέσω γεφυρών. Είναι ακριβώς αυτό το σημείο τής νέας αγοράς που εκτιμάται ότι θα προσελκύσει τεράστιο ενδιαφέρον από επιχειρήσεις εστίασης και αναψυκτηρίων.

Το έργο ολικής ανακατασκευής τής Αγοράς Μοδιάνο μπήκε στην τελική του ευθεία το καλοκαίρι τού 2017, όταν το Ταμείο για την Αξιοποίηση της Ιδιωτικής Περιουσίας τού Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) μεταβίβασε, έπειτα από σχετικό διαγωνισμό, το 43,63% των μετοχών τής Αγοράς στην εταιρεία «One Outlet ΑΕ», συμφερόντων τού επιχειρηματία Σάμι Φάις και της «Notos Com», έναντι τιμήματος 1,9 εκατ. ευρώ. Το υπόλοιπο ποσοστό ανήκε σε 59 μικρομετόχους. Στην πορεία τού χρόνου οι επενδυτές απέκτησαν επιπλέον ποσοστά στο εξ αδιαιρέτου ακίνητο (έχοντας καταβάλει συνολικό τίμημα περί τα 2,4 εκατ. ευρώ), έτσι ώστε σήμερα στις εταιρείες «Στοά Μοδιάνο ΑΕ» και «One Outlet» (το μεγαλύτερο μέρος αμφοτέρων ελέγχεται από τον Όμιλο Φάις) να έχει περιέλθει το 56%. Το υπόλοιπο 44% εξακολουθεί να ανήκει σε μικρομετόχους.

Σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό, οι εργασίες ανακατασκευής τής Μοδιάνο επρόκειτο να ξεκινήσουν μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2019, με στόχο η «νέα» Αγορά να παραδοθεί σε χρήση των Θεσσαλονικέων εντός τού Απριλίου 2020. Διαφορετική άποψη είχαν ωστόσο συνολικώς είκοσι ένας μικρομέτοχοι της Αγοράς, που κατέχουν περί το 30% των μετοχών, οι οποίοι κατέθεσαν αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, ζητώντας να «παγώσει» κάθε οικοδομική εργασία. Η διένεξη των δύο πλευρών αφορούσε τα μισθώματα και την εν γένει διαχείριση της αγοράς μετά την ανακατασκευή της. Τελικώς, τα ασφαλιστικά μέτρα εκδικάστηκαν στις 27 Σεπτεμβρίου 2019 και περίπου δύο μήνες αργότερα (Νοέμβριος 2019) εκδόθηκε η απόφαση, η οποία ήταν απορριπτική.

Όπως είναι αναμενόμενο, η προοπτική συνολικής και εκ βάθρων ανάπλασης της Αγοράς Μοδιάνο έχει κινήσει την προσοχή σημαντικού αριθμού επιχειρήσεων τροφίμων και εστίασης, οι οποίες βλέπουν με εξαιρετικό ενδιαφέρον την προοπτική να αποκτήσουν χώρο πώλησης σε ένα από τα πλέον δημοφιλή σημεία στο κέντρο τής πόλης (ειδικά με δεδομένες τις αναβαθμισμένες υπηρεσίες που αυτό θα προσφέρει). Πέραν του αδιαμφισβήτητου εμπορικού χαρακτήρα τής περιοχής εδώ και περίπου έναν αιώνα, ενισχυτικά λειτουργεί και η συνολική τουριστική αναβάθμιση του κέντρου τής πόλης, με το συγκεκριμένο, μάλιστα, σημείο (προσφάτως αναπλασμένο με τη χορηγία τού Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, δίπλα στην πλατεία Αριστοτέλους, στο ιστορικό κέντρο τής Θεσσαλονίκης και με μια σειρά από παλαιότερα και νεότερα ξενοδοχειακά καταλύματα να δραστηριοποιούνται στα πέριξ) να αποτελεί χώρο καθημερινής διέλευσης για δεκάδες χιλιάδες ντόπιους και τουρίστες.

Σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετές επιχειρήσεις που δεν φιλοξενούνταν προηγουμένως στην Αγορά Μοδιάνο (μικρότερες και μεγαλύτερες, αλλά ακόμη και αλυσίδες) έχουν εκδηλώσει στην ιδιοκτήτρια εταιρεία το ενδιαφέρον τους για την απόκτηση χώρου. Ασφαλώς, στους ενδιαφερόμενους περιλαμβάνονται και πολλοί από τους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνταν στο σημείο κατά την προηγούμενη φάση «ζωής» του (κρεοπώλες, ιχθυοπώλες και οπωροπώλες, όπως επίσης και ιδιοκτήτες καταστημάτων εστίασης και delicatessen). Πρόθεση της ιδιοκτήτριας εταιρείας φέρεται να είναι να διασφαλίσει την πολυμορφία όσον αφορά τους επαγγελματίες που θα δραστηριοποιηθούν στη «νέα» Μοδιάνο, φιλοξενώντας τόσο μικρότερες όσο και μεγαλύτερες επιχειρήσεις, καθεμία με τον δικό της, ιδιαίτερο χαρακτήρα, χρώμα και ταυτότητα. Σε κάθε περίπτωση, η διαδικασία επιλογής δεν αναμένεται να ξεκινήσει νωρίτερα από το ερχόμενο καλοκαίρι, καθώς προς το παρόν όλο το βάρος ρίχνεται στην εκκίνηση και την πρόοδο των τεχνικών και κατασκευαστικών εργασιών, με πρώτη προτεραιότητα τη στατική θωράκιση του οικοδομήματος.

Μια «νέα» αγορά τροφίμων στην καρδιά τής πόλης υπόσχεται ο δήμος Θεσσαλονίκης με την ολοκλήρωση της παρέμβασης «Ανοιχτό Κέντρο Εμπορίου στο Καπάνι», συνολικού προϋπολογισμού 1.730.850 ευρώ. Το έργο θα υλοποιηθεί από τον δήμο Θεσσαλονίκης και τον Σύλλογο Επαγγελματιών Ιστορικού Κέντρου, με τη χρηματοδότησή του να είναι ήδη εξασφαλισμένη από το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία».

Ήδη, η διεύθυνση Αστικού Σχεδιασμού τού κεντρικού δήμου έχει ολοκληρώσει τη μελέτη τού έργου, με τον φάκελο να έχει αποσταλεί, σύμφωνα με όσα προβλέπει ο νόμος, στην Εφορεία Νεοτέρων Μνημείων και στην Εφορεία Αρχαιοτήτων, ώστε να καταθέσουν από την πλευρά τους τυχόν παρατηρήσεις ή απαιτούμενες αλλαγές. Αμέσως μετά (και αφού η Οικονομική Επιτροπή τού δήμου δώσει και τη δική της έγκριση) αναμένεται να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός ανάδειξης του εργολάβου που θα αναλάβει να εκτελέσει το έργο. Στόχος τής δημοτικής αρχής, όπως υποστηρίζουν στελέχη της, είναι οι εργασίες να ξεκινήσουν στον συντομότερο δυνατό χρόνο, ώστε να μην υπάρξει χρονοτριβή.

Επιγραμματικά, η φιλοσοφία των παρεμβάσεων που σχεδιάζονται περιλαμβάνει δράσεις αναβάθμισης του δημόσιου χώρου και εκσυγχρονισμού των υποδομών – μεταξύ άλλων, θα κατασκευαστούν ή θα ανακατασκευαστούν πεζόδρομοι και οδοί ήπιας κυκλοφορίας, θα τοποθετηθούν στέγαστρα συνολικής επιφάνειας 875 τετρ.μ. κατά μήκος τής οδού Σολωμού, ενώ, από κοινού με την Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΕΥΑΘ), προβλέπεται συνολική αντικατάσταση του δικτύου ομβρίων στην περιοχή. Σημαντική δράση θα αναληφθεί για τον εξωραϊσμό των όψεων των κτιρίων, ενώ μέριμνα έχει ληφθεί και για την ανάδειξη της εμπορικής ταυτότητας τής παραδοσιακής αγοράς, ζήτημα στο οποίο η συνδρομή τού Συλλόγου Επαγγελματιών τού Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης αναμένεται να αποδειχθεί καθοριστική. Τέλος, κινήσεις θα γίνουν και προς την κατεύθυνση της εγκατάστασης υποδομών «έξυπνης πόλης», με την τοποθέτηση συστημάτων παροχής πρόσβασης στο διαδίκτυο για τους επισκέπτες, ασύρματο δίκτυο δωρεάν wi-fi, συστήματα έξυπνης πεζοδιάβασης, αλλά και ηλεκτρονικό λεωφορείο mini bus.

Στόχος τού δήμου είναι, σε συνδυασμό με την ολική ανακατασκευή τής Αγοράς Μοδιάνο, να δημιουργηθεί ένας σύγχρονος εμπορικός, αλλά και τουριστικός πυρήνας στην «καρδιά» τής πόλης, ο οποίος θα επιχειρήσει να συνδέσει το πλούσιο παρελθόν τής περιοχής με την εξυπηρέτηση των αυξημένων αναγκών τού παρόντος και του μέλλοντος.