Κείμενο: Red Bull Media House/«Citymag».
Φωτογραφίες: Friends and Fellows/Red Bull Content Pool.
Ο Νταν Μέλβιλ ενηλικιώθηκε φέροντας προσθετικό χέρι, το οποίο ουδέποτε κατάφερνε να βελτιώσει ουσιαστικά την ποιότητα ζωής του.. Ωστόσο, χάρη στη βρετανική εταιρεία «Open Bionics» μπορεί πλέον να υπερηφανεύεται ότι φέρει ένα βιονικό χέρι τυπωμένο σε 3D εκτυπωτή, το οποίο μάλιστα είναι εμπνευσμένο από τον χαρακτήρα βιντεοπαιχνιδιού.
Ο Μέλβιλ γεννήθηκε χωρίς δεξί χέρι, με την παιδική του ηλικία να στιγματίζεται από την ανάγκη να φορά προσθετικό άκρο, το οποίο ωστόσο δεν έκανε κάτι για να βελτιώσει τη ζωή ή την αυτοπεποίθησή του. Μανιώδης παίκτης βιντεοπαιχνιδιών, ο Μέλβιλ πείστηκε από τη φίλη του, Χάριετ, να έρθει σε επαφή με την «Open Bionics», μια νεοφυή βρετανική εταιρεία με αντικείμενο την ανάπτυξη βιονικών χεριών χαμηλού κόστους, η οποία αναζητούσε δοκιμαστές των προϊόντων της.
«ΕΙΝΑΙ ΑΣΤΕΙΟ, ΑΛΛΑ, ΟΤΑΝ ΗΜΑΣΤΑΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ, ΜΑΣ ΕΙΧΑΝ ΡΩΤΗΣΕΙ: ‘ΤΙ ΘΑ ΘΕΛΑΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΣΕ 10 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΩΡΑ;’. ΔΕΝ ΣΑΣ ΚΑΝΩ ΠΛΑΚΑ, ΤΟΤΕ ΟΜΩΣ ΕΙΧΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙ: ‘ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΞΕΚΙΝΗΣΩ ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΟΥ, ΜΙΚΡΟ ΜΑΓΑΖΙ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΘΑ ΒΟΗΘΑ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΝΑ ΦΤΙΑΧΝΟΥΝ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΑ ΜΕΛΗ, ΧΕΡΙΑ ΚΑΙ ΤΕΤΟΙΑ…’. ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΤΟ ΕΙΧΑ ΠΕΙ ΙΣΩΣ ΚΑΠΟΙΟΙ ΝΑ ΜΕ ΘΕΩΡΟΥΣΑΝ ΤΡΕΛΟ – ΙΣΩΣ ΝΑ ΘΕΩΡΟΥΣΑ ΚΙ ΕΓΩ ΤΡΕΛΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ. ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΩΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΚΑΝΩ ΤΩΡΑ».
Μετά από συνάντηση με τον ιδρυτή τής εταιρείας, Τζόελ Γκίμπαρντ, ο Μέλβιλ έγινε σύντομα το πρώτο πρόσωπο στην ιστορία που χρησιμοποίησε βιονικό χέρι τυπωμένο σε 3D εκτυπωτή, εμπνευσμένο από τον χαρακτήρα ενός βιντεοπαιχνιδιού: τον Άνταμ Γιένσεν, τον μηχανικά «ενισχυμένο» πρωταγωνιστή τού παιχνιδιού «Deus Ex». Ήταν ο πρώτος χαρακτήρας με τον οποίον ο Μέλβιν αισθάνθηκε ότι θα μπορούσε να συνδεθεί.
Το βιονικό χέρι είναι απλό στη λειτουργία του και ιδιαίτερα αποτελεσματικό: χρησιμοποιεί τους παλμούς τού Μέλβιλ κάθε φορά που τεντώνει τους μυς του, για να ανοίξει και να κλείσει το χέρι του. Χάρη σ’ αυτό μπορεί πλέον να πιάσει αντικείμενα με τα δάχτυλα και τον αντίχειρά του, κάτι που δεν μπορούσε να κάνει προηγουμένως.
Η ζωή τού κατόχου, πλέον, ενός Ρεκόρ Γκίνες έχει αλλάξει θεαματικά προς το καλύτερο, με το βιονικό του χέρι να του δίνει πια τη δυνατότητα να εγκαταλείψει την παλιά του δουλειά και να ξεκινά τη δική του επιχείρηση 3D εκτυπώσεων, παράλληλα με μια σειρά από workshops που παραδίδει, με στόχο να μεταδώσει σε όσο το δυνατόν περισσότερους το γεμάτο έμπνευση μήνυμά του.
Το «Red Bull Media House» μίλησε κατ’ αποκλειστικότητα με τον Μέλβιλ, στο σπίτι του, στο Ρέντινγκ της Βρετανίας.
Μπορείτε να μας εξηγήσετε πόσο περισσότερη αυτοπεποίθηση σας έχει δώσει το βιονικό σας χέρι;
Μεγάλωσα παρακολουθώντας ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Έτσι, ονειρευόμουν να αποκτήσω κάποια στιγμή ένα βιονικό χέρι, σαν αυτά τού «Terminator» ή του «Robocop». Στην αγορά υπήρχαν ήδη βιονικά χέρια, ωστόσο μιλάμε για ένα κόστος που υπολογίζεται περί τις 50.000 λίρες (περί τα 56.000 ευρώ). Δεν ήθελα να υποβάλω τη μητέρα και τον πατέρα μου σε μια τέτοια θυσία, αγοράζοντας ένα χέρι, το οποίο θα μπορούσα κάλλιστα να μη συνηθίσω ποτέ.
Χρόνια αργότερα, έπεσα πάνω στην «Open Bionics». Αυτό που με ενθουσίασε από την πρώτη κιόλας ημέρα ήταν ότι μπορούσα να ανοίξω και να κλείσω το χέρι μου, αλλά και ότι μπορούσα να πιάσω πράγματα, όπως για παράδειγμα ένα κομμάτι κιμωλίας – ενώ, καθ’ όλη τη διάρκεια της ενηλικίωσής μου, δεν μπορούσα να κάνω τίποτα απ’ όλα αυτά. Τα τελευταία χρόνια δουλέψαμε πάνω σε αλλαγές στη λαβή τού χεριού, ώστε να μπορέσουμε να την κάνουμε ακόμη πιο δυνατή. Χρησιμοποιώ τους παλμούς τού χεριού μου, στην κορυφή και στη βάση των μυών, για να το ανοίξω και να το κλείσω. Όταν εκτείνω τους μυς μου, αλλάζει αναλογικά και ο τρόπος με τον οποίο πιάνω πράγματα. Το χέρι μπορεί να σηκώσει βάρος έως 8 κιλά, κάτι που είναι πραγματικά τρελό, αν αναλογιστούμε ότι μιλάμε για ένα βιονικό χέρι που τυπώθηκε σε 3D εκτυπωτή. Ελπίζω στο μέλλον να μπορέσουμε να πετύχουμε και την κίνηση κάθε δακτύλου ξεχωριστά, ώστε να μπορώ να πηγαίνω κι εγώ σε μια συναυλία heavy metal και να συμμετέχω σ’ αυτήν όπως και οποιοσδήποτε άλλος θεατής.
Τι σηματοδοτεί αυτή η καινοτομία και για άλλους ανθρώπους, στην προσπάθειά τους να βελτιώσουν τη ζωή τους;
Πλέον, κάποιος μπορεί να είναι εξίσου καλός με έναν που έχει δύο χέρια – αν όχι ακόμη καλύτερος και πολύ πιο cool.
Μεγαλώνοντας, όταν ζήτησα και φτιάχτηκαν τα προσθετικά μέλη μου, χρειάστηκε να μου φτιάξουν καλούπι με γύψο. Τότε, έπρεπε να καθίσεις ακίνητος μέχρι να στερεοποιηθεί ο γύψος. Μετά θα τον έκοβαν προσεκτικά για να τον αφαιρέσουν και εν συνεχεία θα χρησιμοποιούσαν το καλούπι, για να έχουν τα ακριβή σου μέτρα. Μέχρι τη στιγμή που θα έπαιρνα στα χέρια μου αυτό το προσθετικό μέλος, υπήρχε πολύ μεγάλη πιθανότητα να είμαι ήδη υπερβολικά ανεπτυγμένος γι’ αυτό.
Η «Open Bionics» χρησιμοποιεί ένα 3D σκάνερ. Έτσι, η όλη διαδικασία μειώθηκε από μία ημέρα σε όχι περισσότερο από 2 ώρες. Πλέον, ένα παιδί μπορεί να έχει το βιονικό του χέρι στο σπίτι του μέσα σε μερικές μόλις ημέρες, κάτι που –πιστέψτε με– για ένα παιδί είναι συγκλονιστικό. Όταν την ίδια στιγμή αυτό το βιονικό χέρι είναι πολύ οικονομικότερο, πολύ ευκολότερο να το προσαρμόσεις στο σώμα σου και εξαιρετικά πιο εύκολο στη χρήση του, είναι δεδομένα μια θετική εξέλιξη για όσους το χρειάζονται – συν τοις άλλοις, τα συγκεκριμένα χέρια είναι τρομερά cool ακόμη και να τα χαζεύεις.
Είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι η «Open Bionics» συνεργάζεται ήδη με τη Disney, αντλώντας πηγή έμπνευσης από τη Marvel, το «Star Wars» και το «Frozen». Θα κατασκευάσουν βιονικά χέρια για παιδιά εμπνευσμένα από τη Disney, κάτι που αποτελεί ένα τεράστιο βήμα προς τα εμπρός. Είμαι κι εγώ ένα μεγάλο παιδί, έτσι το πρώτο που σκέφτηκα ήταν «ναι, θα ήθελα κι εγώ να έχω ένα χέρι όπως του Spiderman ή του Venom». Για ένα παιδί αποτελεί πραγματικά τεράστια υπόθεση να έχει «του χεριού του» τις ικανότητες ενός υπερήρωα. Η τηλεοπτική καμπάνια «We’re The Superhumans» τού Channel 4 για τους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου αποτέλεσε κάτι πραγματικά τεράστιο για όλους. Πριν απ’ αυτήν, ο κόσμος δεν αντιμετώπιζε την αναπηρία ως κάτι σοβαρό – αυτή η καμπάνια κατάφερε να γκρεμίσει φραγμούς. Πολλοί από τους ανθρώπους με τους οποίους έγινα φίλος στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων δηλώνουν πλέον εθελοντικά συμμετοχή σε τέτοιες πρωτοβουλίες. Η φίλη μου, Τίλι Λόκι, η οποία έχασε και τα δύο της χέρια από μηνιγγίτιδα, πρωταγωνίστησε πρόσφατα σε μια διαφήμιση του O2 με βιονικά της χέρια, ενώ έχω και άλλους δύο φίλους, που πήραν μέρος σε καμπάνια για το «River Island». Πλέον, όλο αυτό αρχίζει να γίνεται σιγά σιγά καθημερινότητα. Άνθρωποι όπως ο Samuka (ο breakdancer με ένα πόδι τού Red Bull BC One) έχουν αποδείξει ότι, πλέον, δεν υπάρχουν σύνορα. Μπορείς να κάνεις απολύτως ό,τι θέλεις, είτε έχεις αναπηρία είτε όχι. Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να σταματήσεις να λες «όχι».
Πιστεύετε ότι οι επαγγελματίες παίκτες με αναπηρία θα μπορούν πλέον να συναγωνίζονται στο υψηλότερο επίπεδο;
Όταν είμαι στον υπολογιστή μου για να παίζω βιντεοπαιχνίδια, χρησιμοποιώ το βιονικό μου χέρι, επειδή μπορώ να κλικάρω εύκολα το ποντίκι, ενώ χρησιμοποιώ το αριστερό χέρι για το πληκτρολόγιο. Δεν μπορώ να χρησιμοποιήσω κονσόλα, καθώς ο αντίχειράς μου δεν είναι τόσο εύχρηστος όσο ένας κανονικός αντίχειρας. Έτσι, είναι ευκολότερο να χρησιμοποιώ υπολογιστή.
Πιστεύω ότι θα χρειαστούν ένα-δύο χρόνια ακόμη, έως ότου οι επαγγελματίες παίκτες να μπορούν να ανταγωνίζονται επί ίσοις όροις εκείνους χωρίς κάποια σωματική αναπηρία. Όταν, ωστόσο, είσαι παθιασμένος με κάτι, πάντα βρίσκεις έναν τρόπο να ασχολείσαι μ’ αυτό – αυτός είναι εξάλλου και ο λόγος που εξακολουθώ να παίζω με τόσο πάθος βιντεοπαιχνίδια. Στους καιρούς που ζούμε, υπάρχουν τόσο περισσότερα συμμετοχικά παιχνίδια, με τόσο περισσότερα πράγματα που θα μπορούσαν δυνητικά να συμβούν. Η τεχνολογία δημιουργεί ένα περιβάλλον πραγματικά συναρπαστικό για όλους τους ανθρώπους.
Ποιες είναι οι ελπίδες σας για το μέλλον;
Άρχισα να αγαπώ τη διαδικασία τού να σχεδιάζω δικά μου πράγματα μετά την πρώτη επαφή μου με την «Open Bionics». Το έκανα ως ένα χόμπι που μου έδινε χαρά, παράλληλα με την κανονική μου δουλειά. Μια μέρα σκέφτηκα: «Δεν θέλω να κάνω αυτήν τη δουλειά άλλο!».
Παραιτήθηκα και μετακόμισα ξανά πίσω στο πατρικό μου, για να ξεκινήσω τη δική μου επιχείρηση. Αγόρασα έναν καινούργιο εκτυπωτή και τον τελευταίο χρόνο κατάφερα με τον έναν ή τον άλλον τρόπο να αποκτήσω άλλους επτά. Υποστηρίζομαι, παράλληλα, και από το «The Prince’s Trust» (σ.σ.: έναν φιλανθρωπικό οργανισμό που δημιούργησε ο διάδοχος του βρετανικού θρόνου, πρίγκιπας Κάρολος): έχω στη διάθεσή μου έναν μέντορα, ο οποίος με βοηθά με τη διαχείριση των οικονομικών και μου διδάσκει πώς μπορώ να δικτυωθώ στην αγορά. Πουλάω τα σχέδια μου, ένας φίλος, ωστόσο, κάποια στιγμή μού είπε: «Έχεις σκεφτεί ποτέ να οργανώσεις ένα workshop για παιδιά και οικογένειες;». Αν τα παιδιά που συμμετέχουν φτιάξουν ένα doodle, εγώ μπορώ να το τυπώσω σε 3D γι’ αυτά, ώστε να το πάρουν σπίτι τους και να έχουν κάτι, για να θυμούνται την εμπειρία. Αυτό που θα ήθελα να κάνω εγώ, ως μικρή επιχείρηση, είναι να διασπείρω την ιδέα, οργανώνοντας ακόμη περισσότερες συζητήσεις και ακόμη περισσότερα workshops, φτιάχνοντας πάντα νέα πράγματα.
Είναι αστείο, αλλά, όταν ήμασταν στο σχολείο, μας είχαν ρωτήσει: «Τι θα θέλατε να κάνετε σε 10 χρόνια από τώρα;». Δεν σας κάνω πλάκα, τότε όμως είχα απαντήσει: «Θα ήθελα να ξεκινήσω το δικό μου, μικρό μαγαζί, το οποίο θα βοηθά τους ανθρώπους να φτιάχνουν προσθετικά μέλη, χέρια και τέτοια…». Τότε που το είχα πει ίσως κάποιοι να με θεωρούσαν τρελό – ίσως να θεωρούσα κι εγώ τρελό τον εαυτό μου. Αυτό είναι πάντως αυτό που κάνω τώρα.
