Με μία ματιά:
Ο σταθμός «Αγίας Σοφίας» περιλαμβάνει, στην επιφάνειά του και στην πλευρά προς την πλατεία Μακεδονομάχων, πληθώρα αρχαιολογικών ευρημάτων. Θα διαθέτει ένα μουσείο μικρών διαστάσεων εντός του σταθμού, παρόμοιο με αυτά των σταθμών του μετρό της Αθήνας (όπως στον σταθμό «Σύνταγμα», όπου στεγάζεται η συλλογή αρχαιολογικών ευρημάτων του συγκεκριμένου σταθμού).
Σε αντίθεση με τον σταθμό «Βενιζέλου», τα αρχαιολογικά ευρήματα στον σταθμό «Αγίας Σοφίας» δεν διατηρήθηκαν εντός του σταθμού, καθώς προτιμήθηκε να αποσυναρμολογηθούν και να επανασυναρμολογηθούν εκτός σταθμού.
Ο σταθμός εμφανίζεται και στον σχεδιασμό του 1987-1988, ο οποίος έμεινε στην ιστορία ως «η τρύπα του Κούβελα». Τότε, παρότι τα έργα κατασκευής μετρό ξεκίνησαν από τον τότε δήμαρχο Θεσσαλονίκης, στην πράξη δεν μπόρεσαν να ολοκληρωθούν και μόλις το 1989 σταμάτησαν οριστικά, λόγω έλλειψης χρηματοδότησης.
Μία ματιά στο παρελθόν
Στο κέντρο της σύγχρονης πόλης, κάτω από τον άξονα της Εγνατίας οδού, εντοπίστηκε τμήμα του πολεοδομικού ιστού της αρχαίας πόλης. Χαρακτηριστικό δείγμα αποτελεί ο μαρμάρινος δρόμος ρωμαϊκών χρόνων που αποκαλύφθηκε σε πλάτος 4,00 μ. και μήκος 82,50 μ. Ο δρόμος είναι στρωμένος με μαρμάρινες πλάκες, οριοθετείται στα νότια από μαρμάρινο κράσπεδο και στυλοβάτη, πάνω στον οποίο εδράζονται οι κίονες στοάς που αναπτύσσεται προς τα νότια, παράλληλα προς τον δρόμο.
Η ανασκαφική έρευνα της ΙΣΤ’ ΕΠΚΑ επικεντρώθηκε στην περιοχή νότια του μαρμαρόστρωτου δρόμου, με στόχο να ερευνηθούν οι παλαιότερες φάσεις κατοίκησης του χώρου. Ήρθαν στο φως οικιστικά και οικοδομικά κατάλοιπα, όπως αποχετευτικοί αγωγοί, απορριμματικοί λάκκοι, κατάλοιπα τοίχων και κτιστές κατασκευές, που μαρτυρούν την αδιάλειπτη χρήση του χώρου ήδη από τους πρώιμους ελληνιστικούς χρόνους. Κυρίως όμως αποκαλύφθηκαν οι διαδοχικές επιστρώσεις ενός (κατά πολύ πλατύτερου από τον μαρμαρόστρωτο) χωμάτινου δρόμου, που κατά την ελληνιστική περίοδο καταλάμβανε όλο το πλάτος του βόρειου μισού του σταθμού (περίπου 10 μ.). Αυτή η κεντρική οδική αρτηρία της Θεσσαλονίκης χρονολογείται από τον 3ο αιώνα π.Χ μέχρι τις αρχές της αυτοκρατορικής περιόδου (1ος αιώνας π.Χ.-1ος αιώνας μ.Χ.). Η θέση, ο άξονας και η λειτουργία του δεν διαφοροποιoύνται σημαντικά από εκείνες του μαρμαρόστρωτου δρόμου και όλων των μεταγενέστερων οδών, μέχρι τη μοντέρνα Εγνατία οδό.
Στην περιοχή νότια του δρόμου εντοπίστηκαν κατάλοιπα τοίχων του πιθανόν να αποτελούσαν τμήματα οικοδομικών νησίδων ή και αναλήμματα του δρόμου. Κατά μήκος του στυλοβάτη της στοάς που πλαισίωνε τον μαρμαρόστρωτο δρόμο εντοπίστηκε πεσσοστοιχία με 23 πεσσούς, που αποτελούσε την πρόσοψη μιας πρωιμότερης στοάς, ανάλογης λειτουργίας.
