Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ*
Την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, η Θεσσαλονίκη κατείχε τη θέση τής «συμβασιλεύουσας». Μεγάλο διοικητικό και οικονομικό κέντρο, με βαρύνουσα γεωστρατηγική θέση, έχασε στον τελικό από την Κωνσταντινούπολη. Όπως φαίνεται, αυτή η ατυχής στιγμή την ακολουθεί μέχρι σήμερα. Περίπου 17 αιώνες αργότερα, η πόλη δεν έχει καταφέρει να ξεφορτωθεί αυτό το «συν» που την ετεροπροσδιορίζει. «Συμπρωτεύουσα» τη συναντάμε στα δελτία ειδήσεων, «μεγάλο χωριό» την αποκαλούν οι ντόπιοι – ανάθεμα: πώς γίνεται με κοντά στο ένα εκατομμύριο κατοίκους να «αυτοαποκαλείσαι» χωριό; Τέλος πάντων…
Όλα αυτά τα χρόνια, η μοναδική φορά που εμφανίστηκε χωρίς περιττά προθέματα ήταν το 1997, ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Προφανώς, την αστερόσκονη της χρυσής χρονιάς την κατάπιε λαίμαργα ο χρόνος, όπως ο σαπουνάς, που ανοίγει διάπλατα το στόμα και καταβροχθίζει ό,τι βρει μπροστά του.
Στα μάτια μου –ναι, αυτουνού του χαμουτζή γαύρου που αποπνέει διαπλοκή ελέω καταγωγής και βρωμάει «παράγκα» λόγω αθλητικών προτιμήσεων (μα, πόσα κλισέ, επιτέλους;)–, η Θεσσαλονίκη είναι σαν τον ποδοσφαιριστή που έχει ταλέντο, αλλά δεν καταφέρνει ποτέ να εξελιχθεί λόγω χαρακτήρα. Κάθε φορά που μένει στον πάγκο κατηγορεί τον προπονητή. Στη λάθος πάσα φταίει ο συμπαίκτης, που δεν κατάλαβε τη μαεστρική έμπνευση. Στο χαμένο πέναλτι, ο ήλιος που ήταν αντίθετος. Εγωκεντρική, που προτιμά να αγνοεί την πραγματικότητα, για να μην ασχολείται με τα δικά της – έτσι αισθάνεται καλά. Που μετά, επειδή γνωρίζει ότι δεν διαχειρίστηκε σωστά το «θείο δώρο», αναπτύσσει συμπλέγματα του μόνιμα αδικημένου. Πνίγεται στο δίκιο που έχει κατασκευάσει και καταριέται τη μοίρα της. Όπως ακριβώς κάνουν οι λούζερς.
Η ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΤΑΛΕΝΤΟΥ, ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΙ ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΕΙ ΜΙΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΣΤΙΓΜΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑ «ΚΑΛΗΝΥΧΤΑ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΤΥΧΗ». ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΥΝ, ΠΟΥ ΤΕΛΙΚΩΣ ΕΙΝΑΙ ΠΛΗΝ (ΔΙΟΤΙ ΜΟΝΟΝ ΑΦΑΙΡΕΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΡΟΣΔΙΔΕΙ ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ ΣΤΟΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ), ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΘΕΤΙΚΟ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ. ΝΑ ΞΕΡΙΖΩΘΕΙ ΑΥΤΗ Η ΝΤΕΜΕΚ ΑΣΥΜΦΩΝΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΩΝ/ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ, ΠΟΥ ΣΥΝΤΗΡΕΙ ΤΟ ΛΟΥΖΕΡΙΛΙΚΙ.
Μόνο που η προοπτική εξέλιξης της πόλης δεν έχει το χρονικό περιθώριο του αθλητικού ταλέντου, που οφείλει να αξιοποιηθεί μία συγκεκριμένη στιγμή και μετά «καληνύχτα και καλή τύχη». Αυτό το «συν», που τελικώς είναι «πλην» (διότι μόνον αφαιρεί και δεν προσδίδει οτιδήποτε στον χαρακτήρα τής πόλης), μπορεί να γίνει θετικό μέσω της συνεργασίας. Να ξεριζωθεί αυτή η ντεμέκ ασυμφωνία χαρακτήρων/συμφερόντων, που συντηρεί το λουζεριλίκι. Και στην Αθήνα είχαμε ταξιτζήδες που εναντιώνονταν στη μεταφορά τού αεροδρομίου στα Σπάτα, επειδή θα έχαναν τις εύκολες κούρσες. Αλλά το «Ελευθέριος Βενιζέλος» έγινε και μαζί του πέταξε και η Αθήνα προς τον σύγχρονο κόσμο. Δεν είναι τόσο δύσκολο να συμβεί κι εδώ (γκοοοοοοολ, Κέβιν Μιραλάς στο 18’, ο Ολυμπιακός κάνει το 0-2, η Τούμπα παγώνει). Εντάξει, κάθε αρχή και δύσκολη… Ειδικά όταν πρέπει να μιλήσεις για τον εαυτό σου. Και μόνο.