Σας έχουμε γνωρίσει μέσα από την ενασχόλησή σας με την οργάνωση Therapy Dogs – αν δεν κάνω λάθος, είστε και εσείς η ίδια ιδιοκτήτρια ενός σκύλου. Ποια είναι η δουλειά που γίνεται μέσα από τη συγκεκριμένη οργάνωση; Πώς και πόσο μπορεί να βοηθήσει ένας σκυλάκος κάποιον που βρίσκεται σε δύσκολη θέση;
Είμαι εθελόντρια του σωματείου Therapy Dogs και κηδεμόνας ενός σκύλου θεραπείας τώρα, της Φαίδρας – για ενάμιση χρόνο υπήρξα κηδεμόνας δύο σκύλων, του Οδυσσέα και της Φαίδρας. Το Therapy Dogs είναι ένα σωματείο που εκπαιδεύει κηδεμόνες και σκύλους, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν σε θεραπευτικές συνεδρίες. Η σχέση ανθρώπου-ζώου είναι αναμφισβήτητα πολύ ισχυρή. Όλο και περισσότεροι συνειδητοποιούν ότι τα ζώα έχουν θετική επίδραση στη ζωή μας. Άλλωστε, τα σκυλιά έχουν αποδείξει την αξία τους ως φύλακες, βοηθοί σε εργασίες, διασώστες, οδηγοί, σύντροφοι, αλλά και ως θεραπευτές.
Εδώ και αρκετά χρόνια, η ιατρική κοινότητα έχει αναγνωρίσει αυτό που οι κηδεμόνες ζώων πάντοτε γνώριζαν: τα κατοικίδια κάνουν καλό στην υγεία. Ζώα θεραπείας συμμετέχουν σε προγράμματα με στόχο τη βελτίωση της ανθρώπινης υγείας και ψυχολογίας. Οι σκύλοι θεραπείας είναι αυτό που φανερώνει και η ίδια η φράση: μια εναλλακτική (ή και συμπληρωματική) θεραπεία μέσω των ζώων, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ανθρώπου.
Ιδιαίτερα θετική επίδραση έχει η επαφή με τα ζώα σε άτομα που ανήκουν στις αποκαλούμενες «κοινωνικά ευπαθείς ομάδες» – είτε πρόκειται για παιδιά και ενήλικες με αναπηρίες είτε για πάσχοντες από χρόνιες ή ανίατες νόσους, για ψυχικά ασθενείς, για τέως εξαρτημένους ή για ηλικιωμένους ανθρώπους, η επαφή με τα ζώα μπορεί να προσφέρει ικανοποίηση και χαρά. Ακόμη πιο εμφανής είναι η επίδραση που έχει αυτή η επαφή σε εκείνους που ζουν μόνιμα σε ιδρύματα κάθε είδους, μια και η επαφή αυτή τους φέρνει πιο κοντά στον κόσμο έξω από το ίδρυμα και ένα βήμα πιο κοντά στη φύση.
Η θεραπευτική επαφή με τα ζώα μπορεί να προσφέρει κοινωνική συναναστροφή και χαρά που ουδείς άλλος μπορεί να δώσει. Τα ζώα μάς παρέχουν τη συντροφικότητα και την άνευ όρων αγάπη τους, την ενθάρρυνση για δραστηριότητα. Μας παρέχουν ένα «αυτί» να μας ακούει. Δεν μας κρίνουν και –το πιο σημαντικό– μας δίνουν λόγους να χαμογελάμε. Η θεραπευτική επαφή με τα ζώα βελτιώνει τις κοινωνικές δεξιότητες, αυξάνει την αυτοεκτίμηση και το αίσθημα ευθύνης, μειώνει την κατάθλιψη και το άγχος και προσφέρει ηρεμία και αίσθηση ασφάλειας.
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι σκύλοι βοηθούν, εκτός από τα άτομα που χρειάζονται τη θεραπεία, το προσωπικό των χώρων που επισκέπτονται, καθώς και τις οικογένειες των ατόμων που ακολουθούν τη θεραπεία. Είναι, ασφαλώς, σημαντικό να αναφέρουμε ότι και οι ίδιοι οι σκύλοι περνούν καλά.
Είχατε πάντοτε κατοικίδιο; Πώς μπήκαν πρώτη φορά οι σκύλοι στη ζωή σας;
Είμαι κηδεμόνας ζώου –και, συγκεκριμένα, σκύλου, του Οδυσσέα μου– από το 2013, παίρνοντας τότε ένα κουτάβι 2 μηνών, εγκαταλελειμμένο μετά από ανεπιθύμητη γέννα δεσποζόμενου ζώου. Γι’ αυτό και θα ήθελα να μου επιτρέψετε να σημειώσω πόσο σημαντική είναι η στείρωση τόσο των αδέσποτων όσο και των δεσποζόμενων ζώων, καθώς υπάρχει υπερπληθώρα σε φιλοζωικές, αλλά και στους δρόμους, στις παραλίες κοκ.
Τι θα συμβουλεύατε κάποιον που σκέφτεται να αποκτήσει κατοικίδιο, αλλά διστάζει; Πόσο εύκολο είναι για ένα άτομο με πληθώρα επαγγελματικών υποχρεώσεων, το οποίο ζει (όπως οι περισσότεροι από εμάς) σε ένα διαμέρισμα, να βάλει στη ζωή του έναν σκύλο;
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η απόκτηση ενός κατοικίδιου εμπεριέχει μεγάλη ευθύνη, από τη στιγμή που προσθέτουμε ακόμη ένα μέλος στην οικογένειά μας. Κάποιες φορές, ιδίως όταν παίρνουμε ένα σκυλάκι από κουτάβι, θα χρειαστεί να προσαρμόσουμε το πρόγραμμά μας στις ανάγκες του ζώου, μέχρι αυτό να ενηλικιωθεί και να εκπαιδευτεί, ώστε τα επόμενα χρόνια της συμβίωσής μας να μπορούν να είναι αρμονικά. Όταν έχει ληφθεί, λοιπόν, η απόλυτα συνειδητή απόφαση για την απόκτηση ενός κατοικίδιου, όταν έχει αναληφθεί συνειδητά η δέσμευση ότι θα πρέπει να ασχοληθούμε μαζί του για να εκπαιδευτεί, για να εκτονωθεί με τις απαραίτητες βόλτες του, για να έχει το τσιπάκι του και το βιβλιάριο υγείας του ενημερωμένο, τότε το κατοικίδιο αυτό (είτε σκύλος είτε γάτα) μόνο χαρά, χαμόγελα, ηρεμία και συναισθηματική ισορροπία μπορεί να προσφέρει στην οικογένεια.
Να σημειώσω, δε, ότι, όταν υπάρχουν παιδιά στην οικογένεια, τότε το κατοικίδιο βοηθάει στη συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού, το μαθαίνει να είναι πιο υπεύθυνο, ενισχύει το ανοσοποιητικό του σύστημα και, κάποια στιγμή, θα το εξοικειώσει και με την έννοια της απώλειας, με δεδομένο ότι τα ζώα ζουν περί τα 15 χρόνια, κατά μέσο όρο.
Για τους ανθρώπους που είτε ζουν μόνοι τους είτε ταξιδεύουν συχνά λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων, υπάρχουν πάντοτε λύσεις, όπως ξενοδοχεία σκύλων ή pet keepers, που μπορούν να φιλοξενήσουν ζωάκια στο σπίτι τους και να είναι υπεύθυνοι για τη βόλτα και την τροφή των ζώων που θα πρέπει να μείνουν μόνα τους για κάποιο διάστημα. Πάντως, οι τουριστικές επιχειρήσεις και στην Ελλάδα έχουν αρχίσει πλέον να γίνονται πιο φιλόζωες και να δέχονται –τουλάχιστον, αρκετές από αυτές– κατοικίδια για όσες και όσους θέλουν να ταξιδεύουν συντροφιά με τα ζώα τους.
«Η ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΑ ΖΩΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΑΝΑΣΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΧΑΡΑ ΠΟΥ ΟΥΔΕΙΣ ΑΛΛΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΩΣΕΙ. ΤΑ ΖΩΑ ΜΑΣ ΠΑΡΕΧΟΥΝ ΤΗ ΣΥΝΤΡΟΦΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΕΥ ΟΡΩΝ ΑΓΑΠΗ ΤΟΥΣ, ΤΗΝ ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ ΓΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ. ΜΑΣ ΠΑΡΕΧΟΥΝ ΕΝΑ «ΑΥΤΙ» ΝΑ ΜΑΣ ΑΚΟΥΕΙ. ΔΕΝ ΜΑΣ ΚΡΙΝΟΥΝ ΚΑΙ –ΤΟ ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ– ΜΑΣ ΔΙΝΟΥΝ ΛΟΓΟΥΣ ΝΑ ΧΑΜΟΓΕΛΑΜΕ. Η ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΑ ΖΩΑ ΒΕΛΤΙΩΝΕΙ ΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ, ΑΥΞΑΝΕΙ ΤΗΝ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΕΥΘΥΝΗΣ, ΜΕΙΩΝΕΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΚΑΙ ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΗΡΕΜΙΑ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ».
Μας μιλήσατε για τις δυσκολίες και τις ευθύνες του να έχεις έναν σκύλο… Ποιες είναι, την ίδια στιγμή, οι χαρές που αποκομίζεις από αυτήν τη συνύπαρξη;
Οι χαρές είναι πολλές… Συντροφιά, χαρά, καθημερινή ευκαιρία για άσκηση (και, ειδικότερα, περπάτημα), κοινωνικοποίηση (από τη στιγμή που σχεδόν πάντοτε στη βόλτα μας θα συναντήσουμε τουλάχιστον ακόμη έναν κηδεμόνα, με τον οποίο θα ανταλλάξουμε εμπειρίες για τα «παιδιά» μας), ευκαιρία για επαφή με τη φύση (καθώς ξέρουμε ότι ο σκύλος λατρεύει τις εξορμήσεις στο βουνό, στη θάλασσα κοκ.), ψυχολογική στήριξη (ο σκύλος σου θα έρθει πάντοτε για να σε κινητοποιήσει για παιχνίδι, για ένα χάδι, όταν σε δει να μην είσαι πολύ καλά – και αυτό το αντιλαμβάνονται σχεδόν όλα τα κατοικίδια από το ύφος μας, αλλά και από τη μυρωδιά μας!). Και θα μπορούσα να απαριθμήσω πολλά ακόμη πλεονεκτήματα…
Ζείτε στην Καλαμαριά, εργάζεστε όμως στο κέντρο της πόλης. Συχνά ακούμε παράπονα από κατοίκους για τη συνύπαρξη με τα ζώα – δεσποζόμενα και αδέσποτα. Τι είναι αυτό που κάνουμε λάθος στις σχέσεις μας με τους τετράποδους φίλους μας;
Μιλώντας για τα δεσποζόμενα ζώα και ως κηδεμόνας σκύλου, θα σας πω ότι το σύνηθες λάθος που κάνουμε και προκαλούμε αντιδράσεις συμπολιτών μας είναι το να μη συλλέγουμε τις ακαθαρσίες του ζώου σε δημόσιο και ιδιωτικό χώρο, αλλά και το να μην εκπαιδεύουμε τον σκύλο μας, με αποτέλεσμα να έχει επιθετικές συμπεριφορές προς άλλα ζώα και ανθρώπους.
Επίσης, ένας σκύλος μπορεί να ζει μόνιμα σε ένα μπαλκόνι ή σε μια αυλή δεμένος (αμφότερα παράνομα), με αποτέλεσμα να ενοχλεί τους γείτονες, αφού θα γαυγίζει συνέχεια, από τη στιγμή που και στις δύο περιπτώσεις ζει υπό άθλιες συνθήκες – εγκαταλελειμμένο επί πολλές ώρες ή συνέχεια δεμένο, κάτι επίπονο για το ζώο. Πολύ συχνά βλέπουμε κηδεμόνες να βγάζουν βόλτα τον σκύλο τους χωρίς λουρί – και αυτό είναι μια λάθος πρακτική, επειδή, όση εμπιστοσύνη κι αν έχουμε στο ζώο μας, δεν παύει να είναι ζώο και κάποια στιγμή θα αντιδράσει απρόβλεπτα, είτε επειδή θέλει να κυνηγήσει μια γάτα είτε επειδή μπορεί να μην του αρέσει η παρουσία ή η μυρωδιά κάποιου άλλου σκύλου, κάτι που θα το ωθήσει να πεταχτεί προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, με κίνδυνο ατυχήματος.
Σε ό,τι αφορά, τώρα, τα λάθη που κάνουμε με τα αδέσποτα ζώα, σχετίζονται κυρίως με το ότι κάποιοι φέρονται με βία προς αυτά, με αποτέλεσμα αυτό το βίωμα να προκαλεί επιθετικότητα του ζώου προς οποιονδήποτε. Κάποιες φορές πάλι, από την αγάπη μας προς αυτά, τρέχουμε να τα χαϊδέψουμε στο κεφάλι, κάτι που το ζώο ενδέχεται να εκλάβει ως επιθετική κίνηση, αφού δεν μπορεί να δει πάνω από το κεφάλι του, ώστε να διαπιστώσει ποιες είναι οι προθέσεις μας. Άλλο ένα λάθος που κάνουμε με τα αδέσποτα σκυλιά είναι να πετάμε στους δρόμους ή κοντά στους κάδους απορριμμάτων αποφάγια με κόκαλα ή κρεμμύδια – αμφότερες τροφές πολύ επικίνδυνες για τα σκυλιά.
Σημειωτέον ότι η σίτιση αδέσποτων ζώων είναι νόμιμη και οφείλουμε, ως πολιτισμένο κράτος, να την παρέχουμε, αρκεί η τροφή να είναι κατάλληλη, να συνοδεύεται από καθαρό νεράκι και να μη λερώνει τον χώρο όπου την προσφέρουμε.
Συζητάμε καθημερινά (τόσο διά ζώσης όσο και μέσα από τα social media) γι’ αυτά που δυσκολεύουν τη ζωή μας, αλλά και τη ζωή των ζώων συντροφιάς στο σύγχρονο αστικό περιβάλλον. Ήσασταν πάντοτε ένας εξαιρετικά ενεργός πολίτης, φέτος όμως αποφασίσατε να κάνετε το επόμενο βήμα, κατερχόμενη ως υποψήφια δημοτική σύμβουλος στις αυτοδιοικητικές εκλογές στον δήμο Καλαμαριάς. Τι φιλοδοξείτε να πετύχετε με αυτήν σας τη συμμετοχή; Ποια είναι αυτά που θα θέλατε να παλέψετε ώστε να αλλάξουν στην πόλη γύρω μας;
Δέχτηκα την πρόταση για συνεργασία από τον συνδυασμό «Καλαμαριά Πρωταγωνίστρια» και τον υποψήφιο δήμαρχο Ματθαίο Αμπατζίδη, επειδή γνώριζα ότι, προσωπικά, είναι ένας άνθρωπος με ευαισθησίες για τα ζώα και τα άτομα με αναπηρίες (αφού εδώ και χρόνια στηρίζει το σωματείο Therapy Dogs ως ιδιώτης, για να μπορούμε να προσφέρουμε όλο και περισσότερο σε συνανθρώπους μας). Καθίσαμε και συζητήσαμε εκτενώς τις ανάγκες που έχει η Καλαμαριά, τόσο για τους κηδεμόνες ζώων όσο και για τη φροντίδα των αδέσποτων. Συμφωνήσαμε ότι ο τρόπος που φερόμαστε στα ζώα δείχνει τον πολιτισμό μας – και αυτό θέλουμε να φανεί στην πράξη, μέσα από το πρόγραμμα του συνδυασμού.
Γι’ αυτό και δημιουργούμε πάρκα σκύλων εξοπλισμένα με όργανα άσκησης ζώων συντροφιάς, υλοποιούμε προγράμματα στείρωσης των αδέσποτων ζώων σε συνεργασία με φιλοζωικές οργανώσεις, την Κτηνιατρική Σχολή του ΑΠΘ και κτηνιάτρους της πόλης, παρέχουμε νομική υποστήριξη σε καταγγελίες κακοποίησης ζώων, προωθούμε τις υιοθεσίες αδέσποτων ζώων, εξασφαλίζουμε τη σίτιση των αδέσποτων ζώων με οργανωμένες διαδικασίες, δημιουργούμε χώρο προσωρινής φιλοξενίας αδέσποτων (για ιατρικούς λόγους ή για λόγους ακραίων καιρικών φαινομένων), ενώ παράλληλα σχεδιάζουμε και υλοποιούμε δράσεις ευαισθητοποίησης του κοινού σε θέματα εθελοντισμού και φιλοζωίας, σε συνεργασία με φιλοζωικές οργανώσεις τοπικής, εθνικής και διεθνούς εμβέλειας.
Για όλα αυτά θέλω να εργαστώ με όλη μου την αγάπη και να προσφέρω στους συμπολίτες μου, κηδεμόνες ζώων και μη, μια Καλαμαριά πιο φιλική, με πρόνοια και φροντίδα προς τα ζώα.
