Φωτογραφίες: Σάκης Γιούμπασης
Από το χθες…
Η ιστορία αρχίζει να γράφεται αρκετά παλαιότερα – κυριολεκτικά, αιώνες πριν. Ήταν ήδη στις αρχές του 17ου αιώνα όταν αρχίζει να καταγράφεται η ύπαρξη οικισμού στην περιοχή του σημερινού Ευόσμου, μια περιοχή που τότε ήταν γνωστή ως «Χαρμάνκιοϊ», που σε ελεύθερη απόδοση από την τουρκική γλώσσα μεταφράζεται ως «χωριό με αλώνια».
Αρκετούς αιώνες αργότερα, το 1818, λίγο πριν από την Ελληνική Επανάσταση, ο ντόπιος χριστιανικός πληθυσμός που κατοικούσε στην περιοχή (κτηνοτρόφοι στη συντριπτική πλειονότητά τους) θα ανεγείρει την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου.
Και περίπου έναν αιώνα αργότερα, στα χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, το χωριουδάκι που αποτέλεσε τον κεντρικό οικιστικό πυρήνα του σημερινού Ευόσμου αρχίζει να αποκαλείται «Παλιό Χαρμάνκιοϊ», για να διαφορίζεται από τον οικισμό που δημιουργήθηκε μεταγενέστερα, στα νότια της προηγούμενης εγκατάστασης, με το όνομα «Νέο» ή «Κάτω Χαρμάνκιοϊ» και αποστολή να φιλοξενήσει πρόσφυγες των Βαλκανικών Πολέμων. Είναι αυτός ο νέος οικισμός που, λίγο αργότερα, θα ονομαστεί «Ελευθέριο» ή «Ελευθέρια».
Είναι ακριβώς μετά το 1922 που ο πληθυσμός αρχίζει να αυξάνεται σημαντικά, κυρίως λόγω της εγκατάστασης οικογενειών Μικρασιατών, οι περισσότεροι από τους οποίους προέρχονταν από το προάστιο Κουκλουτζάς της Σμύρνης («Κουκλουτζάς» στη μικρασιάτικη ντοπιολαλιά σήμαινε «εύοσμος ανθός»). Η περιοχή αποτελεί τμήμα του δήμου Θεσσαλονίκης ώς το 1953, όταν γίνεται ανεξάρτητη κοινότητα με την ονομασία «Νέος Κουκλουτζάς», σε ανάμνηση της ομώνυμης χαμένης πατρίδας στη Μικρά Ασία. Δύο χρόνια αργότερα, το 1955, μετονομάζεται σε «Εύοσμον», στην ελληνική απόδοση της τουρκικής προέλευσης ονομασίας.
Είναι ακριβώς τη δεκαετία του 1950 που ο έως τότε «Νέος Κουκλουτζάς» καταγράφει μια πραγματική πληθυσμιακή έκρηξη, προσελκύοντας νέους κατοίκους, που βρίσκουν στη συγκεκριμένη περιοχή της πόλης τη δική τους γειτονιά. Η μνήμη όμως δεν χάνεται – δεν είναι τυχαίο ότι οι τρεις κεντρικότερες οδοί του Ευόσμου ονομάζονται εις μνήμη τριών σημαντικών τοπονυμίων της Μικράς Ασίας, τιμώντας τις μικρασιατικές ιστορικές καταβολές των κατοίκων: οδός Σμύρνης (από την πρωτεύουσα της Ιωνίας), οδός Νυμφαίου (μια πόλη που αποτέλεσε ελληνική αποικία στη Μικρά Ασία), οδός Μαιάνδρου (από τον ποταμό της Ιωνίας).
…στο σήμερα
Κάπως έτσι, ο Εύοσμος, έδρα του δήμου Κορδελιού-Ευόσμου, έφτασε να αποτελεί σήμερα (με περίπου 80.000 κατοίκους στον Εύοσμο, 105.000 συνολικά στον δήμο και τον χαμηλότερο, ίσως, μέσο όρο ηλικίας στο πολεοδομικό συγκρότημα) τον δεύτερο μεγαλύτερο δήμο της Θεσσαλονίκης και τον 14ο μεγαλύτερο στην Ελλάδα. Και δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα αποτελεί πόλο έλξης για τους κατοίκους της Δυτικής Θεσσαλονίκης (και όχι μόνον) για την πλατεία και τις γειτονιές του, αλλά και για την πληθώρα ποιοτικών επιλογών που προσφέρει όσον αφορά στην εστίαση, τη διασκέδαση και τη νυχτερινή ζωή.
Αντίστοιχη τροχιά ακολουθεί και η αγορά του Ευόσμου, τα καταστήματα και οι επιχειρήσεις του οποίου τον αναδεικνύουν σε έναν από τους δυναμικότερους εμπορικούς προορισμούς στο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης, αφήνοντας πίσω του ακόμη και το ιστορικό κέντρο της πόλης. Πέρσι, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Ευόσμου-Κορδελιού (ΕΜΣΕΚ), κ. Κώστα Βασιλειάδη, ο ρυθμός ανάπτυξης της αγοράς έφτασε το 13%, ενώ φέτος αναμένεται να είναι ακόμη μεγαλύτερος. Και μόνο τυχαίο δεν είναι ότι ο τοπικός εμπορικός σύλλογος, που εκπροσωπεί και συντονίζει περίπου 2.800 επιχειρήσεις, αριθμεί σχεδόν τρία στα τέσσερα μέλη του στον Εύοσμο.
Η 2η Λευκή Νύχτα
Αυτή η δυναμική που καταγράφει η τοπική αγορά (με τη συνεχή προσθήκη νέων μελών στον τοπικό εμπορικό σύλλογο) ωθεί τον ΕΜΣΕΚ στον προγραμματισμό μιας σειράς δράσεων, οι οποίες θα ενισχύσουν ακόμη περισσότερο την εξωστρέφεια της περιοχής.
Μία από αυτές τις δράσεις ήταν η 1η Λευκή Νύχτα, η οποία πραγματοποιήθηκε πέρσι τον Σεπτέμβριο, μία εβδομάδα μετά τα εγκαίνια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, ξεπερνώντας, σύμφωνα με τους διοργανωτές της, κάθε προσδοκία και γεμίζοντας τα ταμεία σχεδόν όλων των καταστημάτων (εμπορικών και εστίασης). Αυτός ο νέος φθινοπωρινός θεσμός κατάφερε να κερδίσει όχι μόνο τις εντυπώσεις των κατοίκων και των επισκεπτών, αλλά και να τονώσει τα ταμεία των πάσης φύσεως επιχειρήσεων (εστίαση και εμπορικά καταστήματα), που προσέφεραν ποιότητα και πολύ καλές τιμές.
Βάσει αυτού του θετικού προηγούμενου, ο ΕΜΣΕΚ προχωρά φέτος (σε συνεργασία με τον δήμο Κορδελιού-Ευόσμου και την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και με την υποστήριξη του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης) στη διοργάνωση της 2ης Λευκής Νύχτας, το Σάββατο 14 Σεπτεμβρίου. Από τις 6 το απόγευμα ώς τις 12 τα μεσάνυχτα, τα καταστήματα της περιοχής θα περιμένουν τους επισκέπτες τους με μια σειρά από μεγάλες εκπτώσεις και προσφορές ειδικά για την ημέρα. Και, από κοντά, θα εκτυλίσσεται ένα μεγάλο, υπαίθριο πάρτι στους δρόμους της περιοχής, με καλλιτέχνες και μουσικά σχήματα (έχει ήδη ανακοινωθεί συναυλία της Μελίνας Ασλανίδου), DJs, χορό, δώρα, κεράσματα, πολιτιστικά και αθλητικά δρώμενα, δράσεις για παιδιά, αλλά και μια σειρά από εκπλήξεις που οι διοργανωτές κρατούν επτασφράγιστο μυστικό ώς την τελευταία στιγμή. Σημειωτέον ότι τόσο η είσοδος στη συναυλία όσο και η συμμετοχή σε όλες τις παράλληλες εκδηλώσεις είναι δωρεάν για όλους, με τους διοργανωτές να προτρέπουν όσους βρεθούν εκεί να ακολουθήσουν, προαιρετικά, λευκό dress code – στα ρούχα ή στα αξεσουάρ τους.
«Έχουμε θέσει ένα μεγάλο στοίχημα, το οποίο σκοπεύουμε να κερδίσουμε» σημειώνει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ευόσμου-Κορδελιού, κ. Κώστας Βασιλειάδης. «Πέρσι οι επισκέπτες της 1ης Λευκής Νύχτας ανήλθαν σε περίπου 35.000. Φέτος στοχεύουμε σε 10.000 περισσότερους, γι’ αυτό και προετοιμαζόμαστε κατάλληλα. Όλες οι επιχειρήσεις θα δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους για να εξυπηρετήσουν τον κόσμο και να του δώσουν τη δυνατότητα να περάσει όμορφα».
