Υπάρχει λόγος
Γράφει ο Τάσος Ρέτζιος
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟΝ ΟΤΙ ΣΤΑ ΜΕΙΖΟΝΑ, Σ’ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΘΟΡΙΣΟΥΝ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΜΑΣ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ (ΚΑΙ ΩΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΩΣ ΧΩΡΑΣ ΚΑΙ ΩΣ ΕΘΝΟΥΣ), ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΔΙΑΦΩΝΙΕΣ ΄Η, ΕΣΤΩ, ΟΙ ΣΟΒΑΡΕΣ ΚΡΙΤΙΚΕΣ: ΓΕΩΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ, ΜΟΝΤΕΛΑ «ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ» ΚΟΚ. ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ Η ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΗΣ ΚΟΥΒΕΝΤΑΣ ΠΑΝΩ ΣΕ ΟΣΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΘΑ ΜΑΣ ΚΑΘΟΡΙΣΟΥΝ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ: Η ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΑ, Ο ΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΣΜΟΣ, Ο ΕΓΓΕΝΗΣ ΕΝΔΟΤΙΣΜΟΣ ΜΑΣ, Η ΜΗΔΑΜΙΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ, ΑΥΤΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΟΛΛΑ ΕΥΦΛΕΚΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΓΙΑ… ΔΙΟΛΙΣΘΗΣΕΙΣ ΔΕΝ ΘΑ ΤΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΤΕ ΣΤΙΣ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΕΣ ΚΟΝΤΡΕΣ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ. ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΤΕ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΘΕΣΕΙΣ, ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΑ «ΣΚΑΝΔΑΛΑ», ΜΕΤΑΘΕΣΗ ΕΥΘΥΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΥΣ ΚΑΥΓΑΔΕΣ ΓΙΑ ΜΙΚΡΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ.
Πόσες εκλογές πέρασαν από πάνω μας, πόσα σημαντικά σταυροδρόμια διασχίσαμε κάθε (σχεδόν) τετραετία και πόσα διακυβεύματα συζητήσαμε; Είτε είναι κάποιος οπαδός τής φράσης «αν οι εκλογές άλλαζαν τη ζωή μας, θα ήταν παράνομες» είτε είναι θιασώτης τής άλλης, που ισχυρίζεται ότι «οι εκλογές είναι η κορυφαία στιγμή τής δημοκρατίας», δύσκολα μπορεί να αποφύγει ή και να προσκρούσει στο περίφημο προεκλογικό κλίμα.
Αντιθέτως με τα λεγόμενα και τα προφανή, συνηθέστατα το κλίμα δεν είναι ούτε τοξικό ούτε έντονο ούτε, βέβαια, καταιγιστικό. Μάλλον με εύκρατο, μεσογειακό μοιάζει τις περισσότερες φορές και μάλλον το ίδιο θα υποστηρίζαμε και σήμερα.
Δεν είναι μόνον ότι στα μείζονα, σ’ αυτά που θα καθορίσουν την ίδια μας την ύπαρξη (και ως πολιτών και ως χώρας και ως έθνους), ελάχιστες είναι οι διαφωνίες ή, έστω, οι σοβαρές κριτικές: γεωστρατηγική κατεύθυνση, οικονομική ορθοδοξία, μοντέλα «ανάπτυξης» κοκ. Είναι και η αποφυγή τής κουβέντας πάνω σε όσα πραγματικά θα μας καθορίσουν στο μέλλον: η δημογραφία, ο τουρκικός αναθεωρητισμός, ο εγγενής ενδοτισμός μας, η μηδαμινή παραγωγική ανασυγκρότηση, αυτά και άλλα πολλά εύφλεκτα και επικίνδυνα για… διολισθήσεις δεν θα τα συναντήσετε στις προεκλογικές κόντρες των ημερών. Αυτό που θα συναντήσετε είναι επιθέσεις, μικρά και μεγάλα «σκάνδαλα», μετάθεση ευθυνών και μεγάλους καυγάδες για μικρά ζητήματα.
Δεν είναι κάτι παράξενο όλο αυτό, ούτε συμβαίνει μόνο στη χώρα μας – οι διευθετήσεις, οι αναδασμοί και οι αναπροσανατολισμοί περνάνε πάντα με ανεπαίσθητες διαδικασίες. Μονάχα που εδώ, σ’ αυτήν τη γειτονιά, μπορούμε να συζητάμε και να μαλώνουμε για δέντρα, αρχαία ή ευήθεις ευρωβουλευτές, να οραματιζόμαστε ευρωπαϊκές συγκλίσεις και ψηφιακές εξυπηρετήσεις, αλλά όσο κάνουμε πως δεν βλέπουμε τις απειλές της ίδιας μας της ύπαρξης, τόσο πιο κοντά ερχόμαστε σ αυτές.
Από την άλλη, θα πει κανείς, είναι η προεκλογική περίοδος, όπου τα πάθη οξύνονται και το θυμικό αναπτύσσεται προς όλες τις κατευθύνσεις, ο κατάλληλος χρόνος για συζητήσεις και διαλογισμούς τέτοιου μεγέθους; Είναι ώρα, με άλλα λόγια, για δημιουργικές ανησυχίες, για υψιπετείς στοχασμούς και για αναμέτρηση με τα μεγάλα; Πόση τηλεθέαση να πιάσει μια συζήτηση για τις γεωστρατηγικές επιλογές της χώρας και πόση κόντρα να συντηρήσει μια ανάλογη για τη δημογραφική μας σμίκρυνση;
Ίσως να μη χρειαζόταν καν να γραφούν αυτές οι γραμμές: αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά στα ονόματα των υποψηφίων…
