fbpx
ΑρχικήLIFEΧώροςΑστυγραφίες: Ένα τοπόσημο ετοιμάζεται να υποδεχθεί την επόμενη μέρα του

Αστυγραφίες: Ένα τοπόσημο ετοιμάζεται να υποδεχθεί την επόμενη μέρα του

Σχεδόν έναν αιώνα μετά την ανέγερσή του, το κτίριο της Alpha Bank στην πλατεία Ελευθερίας, ένα σημαντικό αρχιτεκτονικό μνημείο τής Θεσσαλονίκης, ετοιμάζεται να γράψει μια νέα σελίδα στην πολυκύμαντη ιστορία του.

- Advertisment -

Στην τελική ευθεία για την επόμενη μέρα του ετοιμάζεται να εισέλθει ένα από τα αρχιτεκτονικά «κοσμήματα» της πλατείας Ελευθερίας, στη Θεσσαλονίκη: το νεοκλασικό κτίριο της Alpha Bank (το οποίο παλαιότερα ανήκε στην Ιονική Τράπεζα), μετά την πώλησή του στον δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία Τέλη Μυστακίδη. Ήδη, στην πρόσοψη του ιστορικού οικοδομήματος έχει αναρτηθεί επιγραφή που προαναγγέλλει την «επανάχρηση του διατηρητέου κτιρίου Ιονικής Τράπεζας», μετά την ολοκλήρωση και των απαιτούμενων τυπικών διαδικασιών για την αλλαγή τής ιδιοκτησίας, στο πλαίσιο του σχεδίου αξιοποίησης και εκμετάλλευσης των ακινήτων τής Alpha Bank, η οποία έχει στην κατοχή της περισσότερα από 3.700 κτίρια και κατοικίες.

Σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φως τής δημοσιότητας το περασμένο φθινόπωρο, ο χαμηλού προφίλ έλληνας δισεκατομμυριούχος (ο οποίος κατοικεί μόνιμα στην Ελβετία και μιλάει άπταιστα έξι γλώσσες) κατέθεσε μέσω συνεργατών του προσφορά ύψους 6,2 εκατ. ευρώ για την αγορά τού ακινήτου, με τη δεύτερη προσφορά (από όμιλο ισραηλινών επενδυτών) να μη ξεπερνά τα 5,5 εκατ. Πλέον, το κτίριο έχει περάσει στην ιδιοκτησία του και απομένει να μάθουμε πώς ακριβώς θα αξιοποιηθεί.

Ένα μοναδικό «κόσμημα»

Το ακίνητο του 1929, που έχει πρόσοψη σε τρεις οδούς (Ίωνος Δραγούμη, Μητροπόλεως και Ρογκότη), σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Μιχάλη Λυκούδη σε στιλ  Ύστερου Νεοκλασικισμού, αποτελώντας χαρακτηριστικό δείγμα τής νέας αρχιτεκτονικής των πρώτων δεκαετιών τού 20ού αιώνα, με έντονες επιδράσεις από την κλασική τεχνοτροπία και τα ρεύματα Άρτ Νουβό και Greek Revival. Αναπτύσσεται σε τέσσερις στάθμες (υπερυψωμένο υπόγειο και τρεις ορόφους), με ιδιαίτερο ενδιαφέρον να παρουσιάζει η οργάνωση της κάτοψης, που εμφανίζει μεγαλύτερη ελευθερία στη σύνθεση, σε αντίθεση με την εξωτερική, κλασικιστική διάρθρωση των όψεων.

Τα περισσότερα στοιχεία που συνθέτουν το εσωτερικό τού χώρου συναλλαγών της τέως τράπεζας με το κοινό (κλιμακοστάσια, ψηφιδωτό δάπεδο, φωτιστικά, βιτρό κοκ.) έχουν εμφανή επίδραση από την Αρτ Νουβό. Ο κεντρικός χώρος τού ισογείου καταλαμβάνει δύο ορόφους καθ’ ύψος, καθορίζοντας με αυτόν τον τρόπο και την εξωτερική μορφή τού κτιρίου.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το επιβλητικό πρόπυλο της κύριας όψης, με τις δωρικές κολόνες και την ανάγλυφη παράσταση του τυμπάνου, το οποίο φιλοξενεί γλυπτή σύνθεση του εμβλήματος των Ιονίων Νήσων (που αποτελούσε έμβλημα της Ιονικής Τράπεζας), απηχώντας την επίδραση της τεχνοτροπίας Greek Revival. Την προσοχή προσελκύει, ακόμη, η διαμόρφωση του κεντρικού τμήματος των δευτερευουσών όψεων, με τις ψευδοπαραστάδες που διακόπτονται από τους εξώστες και καταλήγουν σε ιονικά επίκρανα.

Η ιστορία τού ακινήτου

Η Ιονική Τράπεζα ιδρύθηκε στις 17 Ιανουαρίου 1839, με έδρα το Λονδίνο, αντλώντας κεφάλαια κυρίως από βρετανούς επενδύτες. Η αρχική της ονομασία ήταν «Ιονική Κρατική Τράπεζα» και εξυπηρετούσε τις συναλλαγές μεταξύ τής Μεγάλης Βρετανίας και των Ιονίων Νήσων, τα οποία την εποχή εκείνη αποτελούσαν βρετανικό προτεκτοράτο. Το 1864, μετά την ένωση των Ιονίων Νήσων με την Ελλάδα, η τράπεζα επεκτείνει τις δραστηριότητές της και στην υπόλοιπη χώρα, διατηρώντας ωστόσο ταυτόχρονα και επί αρκετές δεκαετίες το δικαίωμα να λειτουργεί με βάση το εμπορικό δίκαιο της Μεγάλης Βρετανίας. Διατήρησε, επίσης, το προνόμιο να εκδίδει και να διακινεί χαρτονομίσματα, προνόμιο που κληρονόμησε από την Ιόνιο Πολιτεία και το οποίο διατήρησε ώς το 1920.

Το 1929 χτίζεται το κτίριο σε σχέδια του Λυκούδη, για να στεγάσει το υποκατάστημα Θεσσαλονίκης.

Κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο οι Γερμανοί επιτάσσουν το κτίριο, για να στεγάσουν σε αυτό τη γερμανική διοίκηση. Μάλιστα, τοποθετούν στο μέσον τής κύριας εξωτερικής όψης του (ακριβώς επάνω από στον εξωτερικό αίθριο χώρο) ένα μεγάλο «V», ορατό από κάθε σημείο τής πλατείας Ελευθερίας, αλλά και μέσα από το μεγάλο άνοιγμα της πλατείας προς τη θάλασσα (το χαρακτηριστικό σύμβολο «V» είχε τοποθετηθεί σε όλα τα επιταγμένα δημόσια κτίρια. Ήταν έμπνευση του Γκέμπελς και συμβόλιζε την πίστη στη νίκη των γερμανικών δυνάμεων). Επάνω από τη βαριά, σιδερένια πόρτα τής κύριας εισόδου οι Γερμανοί θα τοποθετήσουν την επιγραφή «Ortkommandatur-Saloniki» («περιφερειακή διοίκηση Θεσσαλονίκης»), ενώ δίπλα από τις σκάλες τής εισόδου, αριστερά και δεξιά, είχαν κατασκευαστεί δύο ξύλινα φυλάκια για τους φρουρούς, που έλεγχαν όχι μόνο τον εξωτερικό χώρο τού κτιρίου, αλλά και κάθε εισερχόμενο.

Η τράπεζα συνέχισε τη λειτουργία της μετά το 1944. Το 1983 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο κτίριο και το 1985 κρίθηκε «έργο τέχνης που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία». Το 1999 εξαγοράστηκε από την Alpha Bank. Έκτοτε το κτίριο παρέμενε κλειστό. Μέχρι το νέο κεφάλαιο στην ιστορία του, που άρχισε μόλις να γράφεται…

Προηγούμενο άρθρο
Επόμενο άρθρο

Σεβόμαστε την ιδιωτικότητά σας

Εμείς και οι συνεργάτες μας χρησιμοποιούμε τεχνολογίες, όπως cookies, και επεξεργαζόμαστε προσωπικά δεδομένα, όπως διευθύνσεις IP και αναγνωριστικά cookies, για να προσαρμόζουμε τις διαφημίσεις και το περιεχόμενο με βάση τα ενδιαφέροντά σας. Κάντε κλικ παρακάτω για να συμφωνήσετε με τη χρήση αυτής της τεχνολογίας και την επεξεργασία των προσωπικών σας δεδομένων για αυτούς τους σκοπούς.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να διαβάσετε την Πολιτική απορρήτου.

Ρυθμίσεις Cookies

Παρακάτω μπορείτε να επιλέξετε ποια cookies θα επιτρέψετε σε αυτή την ιστοσελίδα. Πατήστε στην αποθήκευση ρυθμίσεων για να εφαρμόσετε την επιλογή σας.

ΛειτουργικάΗ ιστοσελίδα για να δουλέψει χρησιμοποιεί κάποια απαραίτητα λειτουργικά cookies.

ΣτατιστικάΗ ιστοσελίδα μας χρησιμοποιεί cookies για στατιστικούς σκοπούς, ώστε να μπορούμε να βελτιώσουμε το περιεχόμενο που σας προσφέρουμε.

Κοινωνικά ΔίκτυαΗ ιστοσελίδα μας χρησιμοποιεί cookies από τα κοινωνικά δίκτυα, ώστε να μπορούμε να σας δείξουμε περιεχόμενο από πλατφόρμες όπως το YouTube και το FaceBook. Αυτά τα cookies μπορεί να καταγράφουν τα προσωπικά σας δεδομένα.

ΔιαφημίσειςΗ ιστοσελίδα μας χρησιμοποιεί cookies για διαφημιστικούς σκοπούς, ώστε να μπορούμε να σας προσφέρουμε περιεχόμενο που σας ενδιαφέρει. Αυτά τα cookies μπορεί να καταγράφουν τα προσωπικά σας δεδομένα.

ΆλλαΗ ιστοσελίδα μας χρησιμοποιεί και ορισμένα cookies από υπηρεσίες που δεν εμπίπτουν στις παραπάνω κατηγορίες