Φωτογραφίες: Ηλίας Ντζόιδος
Το ξενοδοχείο Ekies All Senses Resort κλείνει φέτος 24 χρόνια λειτουργίας στη Βουρβουρού. Πώς θα περιγράφατε τη Σιθωνία σε κάποιον που δεν την έχει επισκεφθεί; Τι αναμνήσεις έχετε από την περιοχή;
H Σιθωνία είναι οι μυρωδιές από τα εκατοντάδες βότανα που φυτρώνουν κάτω από τα πυκνά πεύκα ή που στριμώχνονται ανάμεσα στις γκριζόλευκες πέτρες. Είναι αυτό το μαγικό φως που απλώνεται πάνω από τον υπέροχο κόλπο της Βουρβουρούς, λες και κάποιος τον φέγγει από ψηλά με έναν φακό. Κι όλα αυτά σε καλωσορίζουν μόλις φτάσεις, σαν μια τεράστια αγκαλιά. Στη Σιθωνία η αναπνοή γίνεται αργή και βαθιά. Θυμάμαι, παιδί, να με κατακλύζει ένα αίσθημα ελευθερίας – εκεί δεν χρειαζόμουν παπούτσια και πολλά ρούχα, δεν υπήρχαν κανόνες και περιορισμοί. Είμαι τυχερή που μεγάλωσα τα καλοκαίρια μου στη Βουρβουρού, παρέα με τα παιδιά από τα διπλανά ενοικιαζόμενα. Εξερευνούσαμε τη Διάπορο, κάναμε ατέλειωτες ώρες κανό, παίζαμε με τα κύματα στη Φάβα, φεύγαμε κρυφά από τους γονείς για πίτσα στον «Γλάρο».
Αυτές οι αναμνήσεις αποκαλύπτουν για εμένα τι είναι η Σιθωνία μέχρι και σήμερα: όλες οι αισθήσεις που, χωρίς προσπάθεια, ξεπηδούν έντονα. Η απελευθέρωση του εαυτού.
Έχω μάθει ότι το βραβευμένο εστιατόριο υψηλής γαστρονομίας «Treehouse» λειτουργεί πάνω στο πεύκο όπου παίζατε μικρή. Ισχύει; Πώς και το μετατρέψατε σε εστιατόριο;
Με το «Treehouse» μεγαλώσαμε μαζί. Ήταν το πρώτο μπαρ που πήγα στη ζωή μου – ένα πολύγωνο σπιτάκι με ξύλινα παντζούρια και τα κεραμίδια να αγκαλιάζουν το μεγάλο πεύκο. Μαζευόμασταν τα βράδια κάτω από τα χρωματιστά φωτάκια, δειπνούσαμε με ό,τι έφερναν οι μαμάδες από τα δωμάτια και τσαλαβουτούσαμε στα ήρεμα νερά. Αργότερα, όταν αγοράσαμε το οίκημα, μετατράπηκε σε μια μεγάλη κρεβατίνα για παιχνίδι και ύπνο, ένα καταφύγιο ονείρων με φόντο τις πευκοβελόνες που έκρυβαν τη θάλασσα. Εκεί ονειρεύτηκα τα ομορφότερα δείπνα – ας πούμε, το πιο νόστιμο πιλάφι με γυαλιστερές από τον κόλπο, που μαγείρευε η μαμά μου.
Τα χρόνια πέρασαν, σπουδαίοι σεφ –με τελευταίο τον Δημήτρη Παμπόρη– δημιούργησαν ένα βραβευμένο εστιατόριο υψηλής γαστρονομίας, που, ωστόσο, δεν αλλοίωσε τον χαρακτήρα του σημείου. Το «Treehouse» ήταν, είναι και θα παραμείνει ένα παιχνίδι για όλους. Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι ανεβαίνουν με την ενήλικη, περιποιημένη πλευρά τους και, ξαφνικά, συναντούν το παιδί μέσα τους, ψαρεύοντας πευκοβελόνες που πέφτουν στο πιάτο τους.
Με τα έργα τέχνης, τα αντικείμενα ντιζάιν, αλλά και τα χειροποίητα έπιπλα, το ξενοδοχείο μοιάζει με μια σύγχρονη γκαλερί, η οποία δίνει βήμα έκφρασης (και) σε νέους καλλιτέχνες. Με ποια κριτήρια επιλέγετε τι θα βάλετε στο ξενοδοχείο;
Έχω την αίσθηση ότι το Ekies είναι το πάθος, οι ιδέες και, κυρίως, τα απωθημένα πολλών ανθρώπων. Όλα ξεκίνησαν από μια καρέκλα που συνάντησα σε ένα ντιζάιν ξενοδοχείο στο Λονδίνο, όταν ήμουν δεκατεσσάρων χρόνων. Ευρισκόμενη μέσα σε αυτό το υπέροχο, λευκό, μινιμαλιστικό λόμπι, κατάλαβα ακριβώς τι θέλω να κάνω.
Οκτώ χρόνια αργότερα, βρέθηκα να κοιτάζω το αρχικό ξενοδοχείο και να προσπαθώ να το συνδέσω με εκείνη τη στιγμή. Άρχισα να διαβάζω και να δημιουργώ εικόνες σαν εκείνη, ήξερα τι αίσθηση θέλω να δημιουργήσω. Ευτυχώς, οι γονείς μου με άφησαν να τολμήσω. Ξέρετε, δεν ήταν απλό, χωρίς μπίζνες πλαν και συγκεκριμένο προϋπολογισμό, να τους πείσω να βάλουμε έπιπλα ντιζάιν στη Βουρβουρού. Σιγά σιγά, με τους κατάλληλους συνεργάτες –το σχεδιαστικό γραφείο Βeetroot και ειδικά με τον Βαγγέλη Λιάκο, έναν εκ των ιδρυτών– συνθέταμε το σκηνικό που είχα οραματιστεί.
Έτσι ξεκίνησε το ταξίδι της ανακάλυψης – είχα τη βεβαιότητα ότι το πάθος μου για τα αντικείμενα και τη φωτογραφία θα έβρισκε τον χώρο του. Οπότε, αφέθηκα στο συναίσθημά μου, παραμέρισα τη λογική. Όποτε βρισκόμουν μπροστά σε φωτογραφίες, έπιπλα, υλικά, πίνακες και υφάσματα, γνώριζα αμέσως ότι έπρεπε να είναι σ’ εκείνο ή στο άλλο δωμάτιο.
Σίγουρα ένας από τους παράγοντες επιλογής είναι η αγάπη και το πάθος που εντοπίζω σε νέους εικαστικούς. Σήμερα, που η συλλογή μας είναι πια αρκετά μεγάλη, θα αρχίσει να γυρνάει στα δωμάτια, επειδή φαίνεται ότι κάθε έργο και αντικείμενο βρίσκουν κάθε τόσο άλλη γωνιά.
Οι συνήθειες των ταξιδιωτών δείχνει να έχουν αλλάξει πολύ μετά τον κορωνοϊό, κυρίως όσον αφορά στην αναζήτηση εμπειριών. Εσείς τι τάσεις βλέπετε στον τουρισμό, αλλά και στη συμπεριφορά των επισκεπτών;
Θα τολμήσω να πω ότι, μετά από δύο χρόνια, οι ταξιδιώτες φαίνεται να επιλέγουν με πιο ουσιαστικά κριτήρια για τις ανάγκες τους. Πράγματι, οι ξεχωριστές εμπειρίες μοιάζουν να είναι από τα βασικότερα στοιχεία της αναζήτησής τους. Αυτό, βέβαια, αφορά περισσότερο όλους όσοι την περίοδο της πανδημίας εξερεύνησαν τον εαυτό τους. Από τις πιο ουσιαστικές χρονιές για παρατήρηση ήταν αυτή μετά την πανδημία. Δεν είχα δει ποτέ ξανά πιο συνειδητοποιημένους ταξιδιώτες – ο χρόνος που περνούσαν με τα παιδιά τους, τα χαμόγελα, η ηρεμία που εξέπεμπαν, οι ερωτήσεις τους για τον τόπο μας, όλα έμοιαζαν να είναι πιο κοντά στις απλές απολαύσεις.
Πλέον, η αίσθηση που έχω αποκομίσει είναι ότι ο ταξιδιώτης έχει μια ξεκάθαρη ανάγκη τη στιγμή που επιλέγει. Εμείς έχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε όσους αναζητούν την επαφή με τη φύση, την αξία των στιγμών, τους όμορφα διαμορφωμένους χώρους. Δεν τους αφορά η φωτογραφία τού στιλ «ήμουν εκεί», αλλά τους κυριεύει η στιγμή που τους καθαρίζουμε το ψάρι ή που μαζί τους, το απόγευμα, στο μποστάνι, βουτάμε το ελαιόλαδο στο προζυμένιο ψωμί μας. Αυτή η εμπειρία είναι που μας επιστρέφει ως αξέχαστη στιγμή. Οι ταξιδιώτες δείχνουν σήμερα να επιμελούνται τις λεπτομέρειες των διακοπών τους, που μέχρι και πριν από την πανδημία ήταν ασήμαντες.
Πριν από δύο χρόνια δημιουργήσατε εντός του ξενοδοχείου ένα βιολογικό θερμοκήπιο, για να προμηθεύετε την κουζίνα σας. Πιστεύετε ότι η βιωσιμότητα στον τουρισμό είναι μόδα ή αναγκαιότητα;
Το πρότζεκτ «θερμοκήπιο-μπαχτσές» ολοκληρώθηκε πριν από δύο χρόνια και θα διευρύνεται, όσο θα είμαστε στο συγκεκριμένο κομμάτι γης στη Βουρβουρού. Άλλωστε, από την πρώτη μέρα λειτουργίας –χωρίς, φυσικά, τότε να υπάρχει η έννοια της βιωσιμότητας ως εργαλείο στο μυαλό μας– είχαμε ξεκινήσει το «ταξίδι» του κήπου μας ως τόπου φιλοξενίας των 2.500 βοτάνων που φύονται στην περιοχή.
Πλέον, έχουμε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στο ζήτημα της βιωσιμότητας, υιοθετώντας αρχές αειφορίας σε όλη μας τη λειτουργία, με σκοπό να μειώσουμε ρεαλιστικά το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα. Για παράδειγμα, επαναχρησιμοποιούμε τα προς απόσυρση λευκά είδη, για να φτιάξουμε τσάντες για ψώνια ή κάρτες «Μην ενοχλείτε». Δίχως αμφιβολία, η βιωσιμότητα είναι μονόδρομος στον τουρισμό.
Και πράγματι έγινε μόδα… Ας είναι, λοιπόν, η μόδα που ευαισθητοποιεί την ανθρωπότητα, δεν πειράζει καθόλου. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα περάσει, ήρθε για να μείνει. Αν υποθέσουμε ότι ο χώρος της μόδας είναι αυτός που συνήθως πρώτος μάς εισάγει σε αντίστοιχες έννοιες και πρακτικές, παρακολουθούμε ολοένα και περισσότερα μεγάλα brands να εφαρμόζουν και να προωθούν ολιστικές προσεγγίσεις για τη βιωσιμότητα. Όσο, λοιπόν, οι αρχές της πλήρους διαφάνειας, της ηθικής αξιολόγησης της προέλευσης, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της οικολογικής αειφορίας υιοθετούνται από τεράστιες εταιρείες μόδας τόσο πιο μεγάλη θα είναι η ανάγκη του ταξιδιώτη να επιλέξει με πράσινη συνείδηση. Ευτυχώς, η βιωσιμότητα έγινε μόδα.
Ποια είναι η άποψή σας για το πώς κινείται ο τουρισμός στην Ελλάδα; Κάθε χρόνο σπάνε τα ρεκόρ των αφίξεων, αλλά, την ίδια στιγμή, περιοχές όπως, για παράδειγμα, οι Κυκλάδες αλλοιώνονται από την άναρχη δόμηση…
Κατά κανόνα, ο τουρισμός στην Ελλάδα κινείται τυχαία, όπως τυχαία κινούμαστε κι εμείς, πιστεύοντας ότι η τύχη που μας ακολουθεί είναι στον σωστό δρόμο. Ισχύει ότι δεν υπάρχει πάντοτε πλάνο, ότι σε όλα τα τραπέζια όπου σχεδιάζονται τα επόμενα πρότζεκτ δεν αποτελούν βασικές κατευθύνσεις η βιωσιμότητα και η ολιστική εμπειρία. Ας μη γελιόμαστε: δεν είναι σχετική ούτε η τυπική εκπαίδευση των ανθρώπων που επιχειρούν στον τουρισμό. Τι καλά που θα ήταν να αντιγράφαμε την αυστριακή πρακτική, όπου, για να αδειοδοτηθεί κάποιος ακόμη και για έναν μικρό ξενώνα, οφείλει να περάσει υποχρεωτική εκπαίδευση…
Ας φανταστούμε μια χώρα, την Ελλάδα, όπου κάθε σπίτι που μετατράπηκε σε ενοικιαζόμενο δωμάτιο θα ήταν ένας μικρός επιμελητής λαϊκής τέχνης – ας πούμε, να χρησιμοποιούσαν τα πιάτα και τα κεντήματα του τόπου τους, για να σερβίρουν την πίτα, τα αβγά, τα φρούτα και τις τοπικές νοστιμιές. Ας φανταστούμε αυτήν την εμπειρία κι ας τη συγκρίνουμε με τη σημερινή εμπειρία που προσφέρουν τα περισσότερα ενοικιαζόμενα δωμάτια στη χώρα μας.
Εμείς, οι ξενοδόχοι, οφείλουμε να αφηγηθούμε μέσα από τις μονάδες μας στους πολίτες του κόσμου μια στιβαρή και συνεκτική ιστορία, η οποία θα συνδυάζει την τέχνη, την καλλιτεχνία, το ντιζάιν, τη μουσική, τις γεύσεις, τη διασκέδαση, τον πολιτισμό και τη βιωσιμότητα. Η Ελλάδα έχει την προοπτική να εξελιχθεί σε έναν μοναδικό, πρότυπο προορισμό, που θα έχει στον επίκεντρο τον πολιτισμό και την αειφορία.
Η Θεσσαλονίκη πώς σας φαίνεται; Την τελευταία δεκαετία έχει μπει, πλέον, στην ευρωπαϊκή αγορά για προορισμό του Σαββατοκύριακου…
Ωραία ερώτηση, πώς φαίνεται η Θεσσαλονίκη σε μια Θεσσαλονικιά… Νομίζω ότι είναι περιοριστικά ελεύθερη: σαν να έχεις όλα τα καλά του κόσμου και να μην ξέρεις ακριβώς τι να κάνεις μ’ αυτά. Λες και είσαι συνεχώς έτοιμος να πετάξεις και κάποια αόρατα (ή ορατά) δίχτυα σε κρατούν ακούνητο στο ίδιο σημείο. Πράγματι, η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη με απεριόριστες δυνατότητες. Κάποτε γκρίνιαζα κι εγώ με τους γκρινιάρηδες, σήμερα, πιο ώριμη, θα τολμήσω να πω ότι το ζήτημα είναι βαθύτερο και πολύ θεσμικό.
Πράγματι, τα Σαββατοκύριακα γεμίζει, όπως μεγάλη πληρότητα έχει και στα φεστιβάλ και την περίοδο των μεγάλων εκθέσεων. Σίγουρα είναι μια πόλη-προορισμός για όλο τον χρόνο, σίγουρα έχει παραπάνω να προσφέρει από ένα διήμερο. Ωστόσο, χρειάζεται να ονειρευτούμε ακόμη περισσότεροι αυτήν την κατάσταση. Εδώ οφείλω να πω ότι εκτιμώ πάρα πολύ τους συναδέλφους μου που επιχειρούν στην πόλη μας, είναι σπουδαίο το αποτύπωμα τους. Και θεσμικό.
Αν ερχόταν ένας φίλος σας από το εξωτερικό, πού θα τον πηγαίνατε στην πόλη; Πώς θα του συστήνατε τη Θεσσαλονίκη;
Αν και η πραγματικότητά μου είναι η εσωστρέφεια, όταν έχει να κάνει με την πόλη κατακλύζομαι με πάθος. Είναι απλό να παρασύρεις τους καλεσμένους σου στη μαγευτική αφήγηση της Θεσσαλονίκης – τα έχει όλα τόσο συμπυκνωμένα, συνδυάζει εποχές, ιστορίες, στοιχεία, μυρωδιές και εικόνες…
Τους ξεκινώ από την Άνω Πόλη και κατηφορίζουμε προς το κέντρο, κάνοντας στάσεις σε αυλές, εκκλησίες, μνημεία και αγορές. Τους γνωρίζω ήσυχες γωνιές για αγνάντεμα, τους φιλεύω σε κάποια από τα όμορφα και πολύ ουσιαστικά εστιατόριά μας… Η Θεσσαλονίκη είναι ένας συναρπαστικός κόσμος για εξερεύνηση, σε όλες τις διαστάσεις – του χώρου, του χρόνου και της ψυχής.
Τι κρύβει το μέλλον για εσάς; Κάποια σχέδια, ίσως, για ένα καινούργιο ξενοδοχείο;
Ανήκω στην κατηγορία των ανθρώπων που κοιμούνται και ξυπνούν συνεχώς με καινούργια σχέδια. Ευτυχώς, έχω την τύχη να διοχετεύω τη δημιουργικότητά μου στο Ekies, το οποίο αποτελεί έναν ζωντανό οργανισμό. Με τις αλλαγές που κάνουμε κάθε χρόνο –από την ανακαίνιση των δωματίων μέχρι την αναβάθμιση των εξωτερικών χώρων– το ξενοδοχείο κάθε χρόνο καινούργιο είναι!
