Έκατσε σε ένα παγκάκι στο MOMus – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στην αίθουσα που είναι αφιερωμένη στη γαλλίδα εικαστικό Νίκη ντε Σαιν Φαλ. Δώδεκα και μισή το μεσημέρι, Σάββατο 7 Δεκεμβρίου. Φυσούσε και έβρεχε. Ήρθε χωρίς μακιγιάζ.
Φωτογραφίες, βίντεο: Σάκης Γιούμπασης.
Χωρίς να έχουμε προσυνεννοηθεί, αποδέχθηκε με χαμόγελο τους όρους της στήλης. Δεν είχε ενημερωθεί για τις ερωτήσεις, δεν θα έβλεπε τις απαντήσεις και θα μιλούσε στον ενικό. Και αυτό το ευγενικό χαμόγελο, που τη συνόδευε από την ώρα που μπήκε στο MOMus – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και μιλούσε στον κόσμο, δεν έφυγε ούτε όταν «έσκασαν» οι δύσκολες προσωπικές ερωτήσεις. «Δεν το βίωσα καλά, όπως καταλαβαίνεις, δεν ήταν και το πιο ευχάριστο πράγμα να συζητούν για εσένα χωρίς εσένα. Ένιωσα όμως ότι έπρεπε να είμαι πολύ ψύχραιμη, επειδή έμπαινε στο στόχαστρο μια επιλογή – και για πολλούς ανάγκη: το να κάνεις παιδί», απάντησε, όταν της υπενθύμισα τη μομφή εναντίον της ότι δεν δικαιούται το συγκεκριμένο υπουργείο, επειδή η ίδια δεν είναι μητέρα.
Οι απαντήσεις της είχαν μια ψυχραιμία όχι φτιασιδωμένη κι έναν ρεαλισμό. Σε μια Ελλάδα που το 2023 σημείωσε μείωση των γεννήσεων σε ποσοστό 6,1% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά και που το 22% του πληθυσμού της είναι άνω των 65 ετών, το δημογραφικό εξελίσσεται σε μια τεράστια απειλή. «Δεν πιστεύω ότι ‘γυρίζει’, δεν μπορείς να παίξεις με τα νούμερα. Έχουμε 150.000 λιγότερες γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε ως υπουργείο είναι να δημιουργήσουμε το πλαίσιο, ώστε όσοι επιθυμούν να κάνουν παιδί να αισθάνονται πιο ασφαλείς και πιο αισιόδοξοι».
Γυναίκα με μπόλικο χιούμορ και τσαμπουκά («Έχω μία αγάπη που δεν τελειώνει, τον Παναθηναϊκό» είπε καθισμένη σε κόκκινο παγκάκι· «Την εκπόνηση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για το Δημογραφικό», αποκρίθηκε χωρίς φανφάρες, όταν της ζήτησα να επιλέξει κάτι για το οποίο είναι υπερήφανη στη συγκεκριμένη θητεία), με μια διάθεση να μοιραστεί, χωρίς όμως να συμβουλεύσει. Τη ρωτάω πώς αφήνει πίσω της αυτά που πονάνε, αν έχει μέσα της άλυτα πράγματα: «Έχω πολλά άλυτα, έχω όμως μια πολύ κακή συνθήκη μέσα μου. Εγώ απλά κλείνω τα πράγματα και δεν τα ξανακοιτάω. Τα θέματα που είναι αγκάθια δεν τα αντιμετωπίζω».
Όσο κουβεντιάζαμε, πείραζε συνεχώς τη μανσέτα της λευκής μπλούζας της. Δεν κατάλαβα γιατί – ίσως ένας άνθρωπος που ταξιδεύει ασταμάτητα, όπως εκείνη, να μην έχει συνηθίσει να στέκεται. Επειδή, όταν στέκεσαι, δεν ξεφεύγεις, έρχεσαι αντιμέτωπος με όσα θέλεις να αποφύγεις.
Τελειώνοντας την κουβέντα μας, ζήτησα να μου δώσει μία ευχή για το νέο έτος. «Καθαρή σκέψη και υγεία». Αμήν!
Δείτε τη συζήτηση του Citymag με την υπουργό Κοινωνικής Συνοχής & Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, εδώ:
Ιστορίες ζωής από γνωστούς κι αγνώστους. Χωρίς φίλτρο. Κάθε μήνα. Στο παγκάκι.
