Ιστορίες μικρών κόσμων
Γράφει η Εύη Καρκίτη
Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΣΥΝΘΕΤΕΙ ΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ ΤΗΣ ΦΛΑΝΕΡΙ, ΟΠΟΥ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΤΕΝΙΖΕΙ ΤΟ ΑΠΕΡΑΝΤΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΨΥΧΙΚΟ ΦΟΡΤΙΟ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΡΥΒΕΙ ΜΙΑ ΑΚΤΗ, ΚΑΙ, ΒΕΒΑΙΩΣ, ΕΧΕΙ ΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΤΗΣ ΗΡΩΕΣ.
Ετοιμάζουν να γράψω κάτι γι’ αυτήν τη φάση τής πανδημίας, ίσως την πιο θολή και δύσκολη από τότε που άρχισε να μας ταλαιπωρεί, όταν με το αυτοκίνητό μου κινήθηκα κατά μήκος τής θάλασσας. Σε πολύ λίγα λεπτά το άφησα κάπου και ξεκίνησα να περπατώ ίσως στην πιο δική μου γωνιά σε ολόκληρο τον Θερμαϊκό.
Οι άνθρωποι που μεγαλώσαμε από καλή μας τύχη δίπλα στη θάλασσα απολαμβάνουμε αυτό το εξωφρενικό, σχεδόν, προνόμιο: να θεωρούμε ένα κομμάτι της κάπως πιο δικό μας. Η δική μου γωνιά είναι, παράλληλα, ένας λουλουδότοπος, την άνοιξη γεμάτος με σπάρτα και παπαρούνες, ακόμη και με μαργαρίτες που φυτρώνουν εδώ κι εκεί.
Δεν αγγίζω ποτέ αυτά τα λουλούδια – ούτε καν ως παιδί τα έκοβα. Μερικές φορές απλώς ξάπλωνα και, μέσα από την προοπτική τους, χάζευα στο βάθος την αιώνια θάλασσα. Η θάλασσα συνθέτει τη συνθήκη τής δικής της φλανερί, όπου κάποιος ατενίζει το απέραντο μέσα από το ψυχικό φορτίο που μπορεί να κρύβει μια ακτή, και, βεβαίως, έχει τους δικούς της ήρωες. Ο Βίνφριντ Γκέοργκ Ζέμπαλντ –πρώτα και κύρια αυτός– μοιάζει αιώνια να περπατά στις γκρίζες ακρογιαλιές τής Νοτιοανατολικής Αγγλίας, να αντικρύζει τους λασπώδεις βυθούς και τους καταφαγωμένους γκρεμούς που ανασύρουν τη μνήμη μιας πόλης που ίσως κάποτε βρισκόταν εκεί.
Υπάρχουν βέβαια και οι ζωγράφοι που βρήκαν τον τρόπο να αποδώσουν τις δικές τους εκδοχές τής θάλασσας, ανοίγοντας και τα δικά μας μάτια και μαθαίνοντάς μας να βλέπουμε. Είναι ο Κάσπαρ Ντέιβιντ Φρίντριχ, που φύτεψε έναν καλόγερο σε μια σκοτεινή ακτή, ο Τέρνερ, που βρήκε τον τρόπο να αποτυπώσει τη φαντασμαγορία μιας καταιγίδας, είναι το ασυγκράτητο φως τού Μονέ, οι ατέλειωτες αμμουδιές τού Ντέιβιντ Κοξ, οι διάφανες θάλασσες, ο λεπτός αέρας και οι ανάλαφρες φιγούρες τού Περικλή Πανταζή.
Ο Θερμαϊκός, γκρίζος και θαμπός, προσομοιάζει με τους Ευρωπαίους που έθρεψαν το όνειρο της θάλασσας και μοιάζει να έχει λιγότερη σχέση με το εκτυφλωτικό τού Αιγαίου, που μας μεταφέρει στην καρδιά τού καλοκαιριού, ζητώντας από εμάς άλλα πράγματα. Νομίζω έχουμε λίγο καιρό ακόμη γι’ αυτό. Πάντως, όσο τα νερά είναι κρύα και η θάλασσα οικεία, η σύνδεση μαζί της είναι παρηγορητική και ενθαρρυντική σε μιαν εποχή που έχουμε μεγάλη ανάγκη κάτι να μας παρηγορήσει και μας στηρίξει, μέχρι να περάσουν οι δύσκολοι καιροί.
